Hong Kong zet zich schrap voor grote demonstratie

Ieder jaar wordt op 1 juli in Hong Kong gedemonstreerd voor het behoud van burgerrechten. Maar dit jaar is de inzet verhoogd. De pro-democratiebeweging stuurt aan op een directe confrontatie met China's leiders over verkiezingen in 2017.

De organisatoren beroepen zich op een afspraak uit 1997, het jaar dat Groot-Brittannië de kroonkolonie overdroeg aan China. Niet alleen zou China hebben beloofd de bestaande burgerrechten op het gebied van persvrijheid en demonstratie tenminste 50 jaar te eerbiedigen, maar ook hebben toegezegd dat Hong Kong 'op termijn' algemeen kiesrecht zou krijgen. De pro-democratiebeweging meent dat het in 2017 tijd is om die afspraak na te komen.

China beslist

De Chinese leiders hebben algemeen kiesrecht altijd een 'einddoel' genoemd, maar lijken een tussenstap te willen nemen wat betreft de verkiezingen in 2017, als Hong Kong zijn hoogste bestuurder kiest. De Chinese leiders willen dat een kiescommissie kandidaten voor de post van chief executive nomineert en stelt als eis dat kandidaten een 'liefde voor Hong Kong en China' hebben (lees: pro-Beijing zijn).

Vorige week publiceerde de Chinese overheid een witboek, waarin het klip en klaar stelt dat de spelregels over democratie in Beijing worden bepaald. Het rapport noemt het een 'misverstand' dat sommige inwoners van Hong Kong denken dat dat de speciale administratieve regio de autonomie heeft om daar zelf over te beslissen.

Motivatie

Om hun eis kracht bij te zetten, heeft Occupy Central de afgelopen week een burger-referendum georganiseerd. In totaal hebben 792.808 kiesgerechtigde inwoners van Hong Kong aan dat referendum deelgenomen; één op de vijf kiezers. De meeste stemmen (42 procent) gingen naar het voorstel waarbij zowel burgers, politieke partijen als een kiescomité kandidaten kan voordragen.

Volgens Occupy Central heeft het witboek veel inwoners van Hong Kong juist wakkergeschud en hen gemotiveerd om aan het referendum deel te nemen.

Burgerlijke ongehoorzaamheid

Occupy Central noemt de opkomst van het refendum een 'niet mis te verstaan signaal' en verwacht dat de autoriteiten van Hong Kong met hen in gesprek gaan over de uitkomsten. Als dat niet het geval is, overweegt de groep kruispunten te bezetten.

Als morgen inderdaad een half miljoen mensen de straat opgaan, zal het de grootste demonstratie tot nu toe in Hong Kong zijn. Waarschijnlijk zal het zakendistrict Central de gehele dag feitelijk onbereikbaar zijn. Sommige vrezen dat het tot gewelddadigheden komt met tegendemonstranten. China heeft gezegd dat het geen chaos zal tolereren en dat er pas sprake van verdere democratisering kan zijn als daar op ordelijke wijze een concensus over kan worden bereikt.