Xi Jinping op top met leiders BRICS-landen

De Chinese president Xi Jinping is maandag in Brazilië aangekomen; de eerste stop op een trip door Zuid-Amerika. Xi zal dinsdag en woensdag deelnemen aan een topoverleg met de Braziliaanse president Dilma Rousseff, de Russische president Vladimir Poetin, premier Narenda Modi van India en president Jacob Zuma van Zuid-Afrika.

De vijf snel opkomende economieën die naar hun beginletters het acroniem BRICS vormen, zijn samen goed voor 46 procent van de wereldbevolking, ongeveer 20 procent van de wereldeconomie en de helft van de wereldwijde economische groei in de afgelopen tien jaar.

Concrete afspraken

Het is de zesde keer dat de BRICS-leiders bij elkaar komen voor topoverleg. Tot nu toe bleef het bij intenties beter samen te werken en economische banden aan te halen. Maar dit jaar worden enkele concrete stappen verwacht.

De belangrijkste zijn de oprichting van twee financiële instituten: de Nieuwe Ontwikkelingsbank en het Contingency Reserve Arrangement, een noodfonds dat valutaschommelingen moet voorkomen.

Investeringsbank

De investeringsbank, die waarschijnlijk in Shanghai zal worden gevestigd, is bedoeld om grote infrastructurele projecten en duurzame investeringen in ontwikkelingslanden te financieren. De vijf landen leggen ieder 10 miljard dollar startkapitaal in.

Het fonds wordt een concurrent van de Wereldbank. Ontwikkelingslanden klagen dat de Wereldbank teveel gericht is op landen in de westerse invloedssfeer en politieke voorwaarden stelt aan financiering. Het nieuwe fonds doet dat uitdrukkelijk niet en kijkt alleen naar nut en rentabiliteit van investeringen.

Steunfonds

De vijf landen storten 100 miljard dollar in een noodfonds, dat steunaankopen kan doen als een munt van deelnemende landen onderuit dreigt te gaan. China neemt daarvan 41 procent voor zijn rekening, Brazilië, India en Rusland ieder 18 procent en Zuid-Afrika 5 procent. 

Een eigen valutafonds vermindert de afhankelijkheid van het Internationaal Monetair Fonds. Ook andere landen kunnen zich op termijn aansluiten bij het noodfonds.

Buitenlands beleid

Tenslotte zullen de BRICS-landen afspreken om hun buitenlandse beleid beter op elkaar af te stemmen. President Xi sprak voor zijn vertrek naar Brazilië de verwachting uit dat deze vijf landen de stem zullen vertolken van alle ontwikkelingslanden. "We zullen [...] de vertegenwoordiging en het recht van spreken van ontwikkelende landen in internationale kwesties verstevigen", zei Xi.

De Chinese president combineert het bezoek aan de BRICS-top met staatsbezoeken aan Brazilië, Argentinië, Venezuela en Cuba. Met hem is een omvangrijke Chinese handelsdelegatie meegereisd. Het is de tweede keer dat hij Zuid-Amerika bezoekt in de twee jaar dat Xi president is.