Paus doet de groeten aan Xi

Dat de paus een telegram zendt naar ieder land waarvan hij het luchtruim passeert is gebruikelijk. Maar dat de paus boven China vliegt is dat zeker niet. Toen paus Johannes Paulus in 1995 naar de Filipijnen vloog, weigerde Beijing het Alitalia-toestel de toegang tot het Chinese luchtruim.

Dat de paus dit keer niet hoefde om te vliegen wordt als een signaal gezien dat de verhouding tussen Vaticaanstad en de atheïstische leiders in Beijing langzaam ontdooit. Het Vaticaan onthulde dit voorjaar dat paus Fransiscus een brief aan president Xi had gestuurd en ook een antwoord had ontvangen. Het Vaticaan zei echter niets over de inhoud van de briefwisseling.

Wie heeft het voor het zeggen in de kerk?

Het Vaticaan en de Volksrepubliek onderhouden geen diplomatieke betrekkingen. Er is spanning over de zeggenschap over de katholieke kerk in China en de benoeming van bisschoppen.

De Chinese overheid is sowieso wantrouwig tegen groepen burgers die zich organiseren. Het geloof wordt gedoogd, maar China ziet scherp toe op kerkgemeenschappen en eist loyaliteit van spirituele organisaties aan de partij en de staat.

Kerk en staat

In Rome denkt men heel anders over de verhouding tussen kerk en staat. Het Vaticaan staat erop zelf bisschoppen te benoemen. De kwestie is weer actueel door het overlijden van bisschop Fan van Shanghai in maart, waarvoor zowel Beijing als Rome een opvolger willen benoemen.

Er zijn ongeveer 8 miljoen katholieken in China, die kerken van de patriotistische associatie bezoeken. Maar er zijn ook gelovigen die niets van deze organisatie moeten hebben en ondergrondse kerken bezoeken. Schattingen lopen uiteen hoe groot deze groep is van enkele honderdduizenden tot wel 7 miljoen. Christenen in de provincie Zhejiang zijn bang dat er door provinciale activiteiten een anti-christelijke campagne wordt gevoerd, na de sloop van kerken die volgens autoriteiten niet aan de vergunningseisen voldoen.

Eerste bezoek aan Azië

De paus brengt een vijfdaags bezoek aan Zuid-Korea. In dit land wonen naar schatting 5 miljoen katholieken; 10 procent van de bevolking. Azië kent de snelste groei van katholieken in de wereld.

UPDATE - Volgens het Vaticaan is het telegram vanuit het pauselijke toestel door een technische storing helemaal niet verzonden. De paus heeft vrijdag alsnog zijn wensen aan Xi en het Chinese volk aangeboden via de Chinese ambassade in Rome.