Beijing neemt beslissing over politieke hervormingen; pro-democratiebeweging Hong Kong wil protestactie

Het permanent comité van het Volkscongres heeft besloten dat er geen vrije kandidaatstelling komt voor verkiezing van chief executive in 2017. Een 'breed samengestelde' commissie van 1.200 personen uit Hong Kong selecteert minimaal twee, maximaal drie personen waaruit de inwoners kunnen kiezen. Dat is zondag bekendgemaakt.

Om verkiesbaar te zijn, moeten kandidaten minimaal de goedkeuring van de helft van de commissie krijgen. Het permanente comité, het belangrijkste wetgevende orgaan van China, noemt zijn beslissing 'een historische stap vooruit'.

Wassen neus

De pro-democratiebeweging in Hong Kong reageert met teleurstelling op het besluit. Zij eisten een vrije kandidaatstelling, omdat ze vrezen dat de Chinese leiders de commissie gebruiken om alleen kandidaten te selecteren die de politieke agenda van Beijing volgen. In hun ogen hebben de kiezers in Hong Kong straks niets te kiezen, omdat er twee of drie kandidaten zijn geselecteerd die politiek inhoudelijk niet verschillen.

De organisaties verwijten China dat het zich niet aan zijn afspraken houdt. Toen Hong Kong in 1999 door Groot-Brittannië aan China werd overgedragen, was beloofd dat in 2017 algemeen kiesrecht zou worden ingevoerd. De Chinese leiders vinden dat die belofte wordt ingevuld, omdat de kiezers straks uit meerder kandidaten de hoogste bestuurder kunnen kiezen. De pro-democratiebeweging vindt de gekozen variant niet ver genoeg gaan om van algemeen kiesrecht te kunnen spreken.

Zondagavond eerste protest

Occupy Central, de organisatie die het verst wil gaan in zijn protest, kondigde voor zondagavond al een demonstratie aan. "[De beslissing] heeft de hoop op verandering weggevaagd en zal de tegenstellingen in de samenleving vergroten", liet de organisatie weten. "Het spijt ons te horen dat alle kansen op dialoog zijn uitgeput en dat de bezetting van Central definitief door zal gaan."

Beijing heeft tevoren laten weten dat het geen chaos in Hong Kong zal accepteren. Velen vrezen dat het protest weleens uit de hand kan lopen.

Ook nieuwe bestuurder Macao

Enkele tientallen kilometer verderop werd zondag Fernando Chui herkozen tot chief executive van die andere speciale autonome regio: Macao. Hij kreeg 95 procent van de stemmen van een kiescollege bestaande uit 380 personen. Chui was de enige kandidaat.

Uit een afgelopen week gehouden burgerreferendum, bleek dat 95 procent van 8.688 deelnemers willen dat zij in 2019 hun hoogste bestuurder direct kiezen.