Dalai Lama wil zelf het licht uitdoen

Er komt een einde aan de eeuwenoude traditie dat de Dalai Lama de geestelijk en politiek leider van de Tibetaanse boeddhisten is. Tenminste, dat zegt de huidige Dalai Lama zelf in een interview met de Duitse krant Welt am Sonntag.

Van een politiek leiderschap is sinds 2011 al geen sprake meer. "Het instituut Dalai Lama is iets belangrijks geworden vanwege zijn politieke macht. Die is er vandaag de dag niet meer", zegt de Dalai Lama. Tibet behoort sinds 1950 tot China en de Tibetaanse regering is in 1959 uitgeweken naar India. Drie jaar geleden heeft de Dalai Lama de politieke leiding overgedragen aan de Tibetaanse regering in ballingschap. "Daarmee komt een einde aan een bijna 500 jaar oude traditie. Dat gebeurt vrijwillig. Politiek denkende mensen moeten inzien dat het instituut Dalai Lama zijn tijd heeft gehad."

Ook einde aan geestelijk leiderschap

Maar ook aan het spiritueel leiderschap zal een einde komen met zijn dood. Zo interpreteert althans Welt am Sonntag de volgende uitspraak: "De 14e Dalai Lama is heel populair. Laten we eindigen met een populaire Dalai Lama."

Hij gelooft niet dat het Tibetaans boeddhisme of de regering in ballingschap hoeft te lijden onder het ontbreken van een nieuwe Dalai Lama. "[Dat} is niet afhankelijk van één persoon. We beschikken over een degelijke organisatie met uitstekend opgeleide monniken en geleerden."

Krachtige ziel

Monniken met de autoriteit om les te geven worden binnen het Tibetaans boeddhisme lama's genoemd. De hoogste in aanzien is de Dalai Lama en hij wordt tegenwoordig als geestelijk leider van alle Tibetaanse boeddhisten beschouwd.

Boeddhisten geloven in reïncarnatie en Tibetanen menen dat de ziel van de Dalai Lama steeds opnieuw aan een ander lichaam wordt doorgegeven. De huidige Dalai Lama is de veertiende in de rij. Hij werd in 1937 herkend als reïncarnatie van zijn voorganger. Tibetaanse boeddhisten geloven dat de ziel van de Dalai Lama zo krachtig is, dat die zelf kan bepalen of en in welk lichaam die opnieuw geboren wordt.

Stap verder

Met zijn opmerkingen anticipeert de Dalai Lama op de situatie die na zijn dood zou zijn ontstaan. Tibetaanse geestelijken zouden op grond van aanwijzingen en visioenen op zoek gaan naar de nieuwe Dalai Lama.

De Chinese overheid zal er zich van willen vergewissen dat er geen nieuwe strijder voor Tibetaanse rechten wordt aangewezen. Het ministerie van religieuze zaken heeft al in 2007 de voorwaarden geformuleerd waaraan de opvolgingsprocedure volgens China moet voldoen. Dit zou in theorie tot de situatie kunnen leiden dat er twee Dalai Lama's worden aangewezen. De huidige Dalai Lama heeft eerder al aangekondigd dat hij niet binnen China zou reïncarneren. Nu gaat hij een stap verder.

Terugkeer naar Tibet

Overigens heeft de Dalai Lama in Welt am Sonntag opvallend vriendelijke woorden voor de Chinese president. Hij noemt Xi Jinping 'moedig' in zijn strijd tegen de corruptie. Xi's uitdaging is om een harmonieuze samenleving te scheppen, gebaseerd op democratie en mensenrechten. "China kan zich niet langer voor de wereld afsluiten."

De 79-jarige Dalai Lama is ervan overtuigd dat hij nog tijdens zijn leven Tibet zal kunnen bezoeken. Hij is de afgelopen decennia een gepassioneerd en succesvol lobbyist voor de Tibetanen gebleken. Maar naarmate de economische macht van China toeneemt, daalt het enthousiasme bij regeringen in de wereld om hem te ontvangen. Vorige week was de Dalai Lama niet welkom op een bijeenkomst voor oud-Nobelprijswinnaars in Zuid-Afrika.

UPDATE - Het secretariaat van de Dalai Lama laat woensdag weten dat de citaten in Welt am Sonntag wat betreft het geestelijk leiderschap incompleet waren. Volgens het secretariaat had de Dalai Lama er aan toegevoegd dat het aan de Tibetanen is om te beslissen of het instituut Dalai Lama toekomst heeft.