Xi begint bezoek aan VS

Een volle agenda, belangrijke meningsverschillen en wederzijdse irritaties voorafgaand aan het bezoek, kortom: een wereld te winnen.  Misschien dat beide landen daarom hebben gekozen voor een informele setting van het bezoek. De tweedaagse meeting vindt plaats in het landgoed Sunnylands bij Palm Springs.

Er is geen formele agenda, maar aangenomen mag worden dat beide heren in ieder geval zullen spreken over handelsrelaties, Noord-Korea, Syrië, cyberspionage, territoriale conflicten in de Oost- en Zuid-Chinese Zee en mogelijk ook over vrede in het Midden-Oosten.

Basketbal

En Xi en Obama zullen elkaar beter leren kennen, een belangrijke basis voor het verbeteren van de relaties. BBC News zette gedeelde interesses op een rijtje waar beide presidenten in de marge van het bezoek over kunnen praten: basketbal, liefde voor Amerikaanse speelfilms en het lezen van boeken. Xi en Obama hebben elkaar eerder ontmoet, toen Xi nog vice-president was (foto).

Voor Xi is het bezoek het hoogtepunt van zijn eerste buitenlandse reis sinds hij in maart 2013 president van de Volksrepubliek werd. De afgelopen dagen bezocht hij Trinidad en Tobago, Costa Rica en Mexico. Met Xi is zijn vrouw meegereist, Peng Liyuan, China's first lady.

De agenda in het kort

Handel: De VS en China zijn de twee grootste economieën ter wereld en belangrijke handelspartners van elkaar. Maar er zijn problemen op het gebied van handelsbelemmeringen. China wil minder importheffingen en de VS wil dat China zijn markt openstelt voor buitenlandse investeringen in sectoren die nu door staatsbedrijven worden gedomineerd.

Noord-Korea: Beide landen delen de vrees voor de onberekenbare Kim Jong-un en zijn nucleaire ambities. Maar waar de VS kiest voor een harde aanpak met handelssancties, houdt China zijn bondgenoot de hand boven het hoofd. China blokkeert in de Veiligheidsraad met zijn veto een harde, gezamenlijke aanpak van Noord-Korea.

Syrië: Terwijl de wereld toekijkt gaat dit land ten onder aan een vernietigende burgeroorlog. De VS willen de val van president Assad, maar Rusland en Iran steunen hun bondgenoot. China heeft goede relaties met Moskou en Teheran en kan hier een rol spelen.

Cyberspionage: De VS beschuldigt China van hackpogingen om militaire, economische en politieke gegevens te stelen. China ontkent en zegt dat het zelf ook slachtoffer is van hackers, ook uit de VS. Het lijkt er op dat beide landen boter op het hoofd hebben als het om cyberspionage gaat, maar dat er een probleem is met de veiligheid op het internet is wel duidelijk. Dat is een gedeeld belang.

Regionale territoriale conflicten: China heeft met zo'n beetje alle buurlanden aan de zeezijde territoriale conflicten. De VS steunt zijn bondgenoten, maar vreest dat regionale spanningen tot een militair conflict leiden en de zevende vloot moet opstomen. Andersom vindt China dat de VS zich niet moet bemoeien met bilaterale problemen.

Vrede in het Midden-Oosten: China heeft de ambitie uitgesproken om Israel en de Palestijnse Autoriteit weer met elkaar aan tafel te brengen. De VS is dat niet gelukt en vanwege binnenlandse electorale overwegingen staat het ook niet hoog op Obama's agenda om zich harder tegen Israel op te stellen. Het zou Obama niet slecht uitkomen als China die kastanje uit het vuur haalt.

Gaat het dan niet over mensenrechten?: Cynici zullen zeggen: natuurlijk gaat het ook even over mensenrechten en dan gaan we het snel over belangrijker zaken hebben. China is assertiever geworden als het om mensenrechten gaat en heeft zeker weerwoord als het onderwerp ter sprake komt. China publiceerde onlangs een zwartboek over de mensenrechtensituatie in de VS.