Xi Jinping eregast Russische herdenking WO II

President Xi Jinping is een van de twintig internationale leiders die wel de uitnodiging van Vladimir Poetin heeft aangenomen om de herdenking bij te wonen van het einde van de Grote Patriotistische Oorlog, zoals de Russen de Tweede Wereldoorlog noemen. Het is zijn vierde bezoek aan Rusland en alweer de tiende ontmoeting met Poetin sinds Xi's benoeming als president twee jaar geleden.

Xi en zijn echtgenote Peng Liyuan stonden direct rechts van Poetin op het podium waarlangs in totaal 15.000 militairen paradeerden. Onder hen ook 102 leden van de Chinese erewacht. Poetin noemde China in zijn toespraak 'het belangrijkste slagveld in Azië in de strijd tegen het militarisme'. Hij zei dat China in de strijd voor vrede en veiigheid 'miljoenen levens' had geofferd.

Hoofdprijs

Xi's aanwezigheid is de hoofdprijs voor de Russische gastheren. Veel westerse leiders hebben de uitnodiging afgeslagen wegens Ruslands opstelling in de Oekraïnecrisis. Chinese staatsmedia, die veel aandacht besteden aan de herdenking, hekelen die opstelling.

Zij schrijven dat de herdenking van de strijd tegen militaire agressie en het vieren van de vrede boven politieke meningsgeschillen in het heden gaan. De Chinese commentatoren hebben daarbij ongetwijfeld al de Chinese herdenking van het einde van de oorlog in Azië in het achterhoofd. In september hoopt China op een podium vol wereldleiders als de militairen over het Tiananmenplein marcheren. Ook koning Willem-Alexander is daarvoor uitgenodigd, vanwege Nederlands rol in de Tweede Wereldoorlog in Azië.

Energie, handel en geld

De aanwezigheid van Xi in Moskou werd aangegrepen voor ontmoetingen met Poetin op vrijdag en premier Dmitri Medvedev op zaterdag. Op de agenda: de levering van Russisch gas en olie aan China, de ontwikkeling van de Nieuwe Zijderoute en Chinese investeringen en kredieten voor het door westerse sancties getroffen Rusland.

Voordat Xi naar Rusland reisde bezocht hij Kazachstan voor besprekingen met president Nursultan Nazarbayev. Zondag reist hij vanuit Moskou door naar Wit-Rusland voor een tweedaags staatsbezoek op uitnodiging van president Alexander Lukashenko.