VS eisen einde aan landwinning in Zuidchinese-Zee

Volgens de Amerikaanse vice-minister van defensie Ashton Carter (archieffoto) moeten territoriale disputen in de Zuidchinese-Zee aan de onderhandelingstafel worden opgelost. "Om dat mogelijk te maken, moeten alle betrokken onmiddelijk en definitief afzien van landwinning", zei Carter zaterdag tijdens een regionale defensietop in Singapore.

Hij erkende dat ook andere landen met claims in het gebied versterkingen hebben uitgevoerd. "Eén land gaat daarin verder en sneller dan alle anderen", zei Carter. "China heeft al 2.000 hectare opgespoten, meer dan alle andere partijen samen. En dat is bovendien allemaal in de afgelopen 18 maanden gerealiseerd."

Dodelijk conflict dreigt

Het is de meest krachtige en ondubbelzinnige oproep van de VS over de oplopende spanningen in de Zuidchinese-Zee tot nu toe. "Het is onduidelijk hoe ver China wil gaan. Daarom is dit stuk zee een bron van spanningen in de regio geworden." Carter waarschuwde voor het risico van vergissingen die eenvoudig tot escalatie kunnen leiden. Volgens Carter is er geen militaire oplossing voor de disputen tussen China en zijn buurlanden aan zeezijde: "Het is tijd voor hernieuwde diplomatie."

Ook andere landen riepen op tot redelijkheid. De Maleisische minister van defensie Hishammuddin Hussein waarschuwde: "[deze situatie] heeft het potentieel uit te groeien tot een van de dodelijkste conflicten van onze tijd, zo niet van de hele geschiedenis. Heetgebakerde retoriek doet momenteel niemand goed." Lee Hsien Loong, premier van Singapore, riep China en de VS vrijdag op hun vicieuze cirkel van verbaal gebakkelei te doorbreken. Volgens hem leidt het gekibbel over de Zuidchinese-Zee af van een veel groter gevaar voor de regio: de opkomst van IS en de honderden Aziaten die zich hebben aangesloten bij de jihadistische oorlog.

Vaste recept

De Chinese delegatie onder leiding van admiraal Sun Jianguo reageerde rustig op de uitspraken van Carter, met de opmerking dat de VS zich in het verleden wel vijandiger hebben opgesteld. Sun spreekt zondag de conferentie toe.

In Beijing reageerde het ministerie van buitenlandse zaken stelliger, maar volgens het vaste recept. "De VS negeren de geschiedenis, juridische principes en de feiten", aldus een regeringswoordvoerder. "China's activiteiten [in de Zuidchinese-Zee] zijn legaal, logisch, conform de bestaande situatie en benadelen noch raken enig ander land."

Artillerie

China ontkent stelselmatig dat er een conflict is over de eilandjes, riffen en zandbanken in de Zuidchinese-Zee. Het land stelt zich op het standpunt dat ze Chinees grondgebied zijn en dat bouwactiviteiten daarom niet wezenlijk verschillen van die op het vasteland. Bovendien, stelt Beijing, dienen de activiteiten, die in de regio al de Chinese Muur van zand worden genoemd, vooral civiele doeleinden.

Niet geheel toevallig beweerde het Pentagon vrijdag dat China op een van de nieuwe eilanden mobiele artillerie had geplaatst. Dit eiland ligt binnen schootsafstand van een door Vietnam gecreëerd eiland. De Vietnamese generaal Nguyen Chi Vinh noemde dat nieuws 'een slecht teken'.