Tiananmen-moeders hernieuwen oproep aan regering

Nabestaanden van slachtoffers van het neerslaan van de Tiananmenopstand vragen de Chinese overheid verantwoordelijkheid te nemen voor 'historische misdaden' in de geschiedenis van de Volksrepubliek. De zogeheten Tiananmen-moeders schrijven dat in een open brief die in New York door een mensenrechtenorganisatie is gepubliceerd.

De groep strijdt al jaren voor openheid over het neerslaan van de opstand in de nacht van 3 en 4 juni 1989. Ook wil de groep dat de schuldigen, voorzover nog in leven, worden gestraft. Omdat demonstreren of herdenken van de opstand op het vasteland van China vrijwel onmogelijk is, publiceren zij jaarlijks begin juni een open brief in het buitenland.

Leiders van toen

Dit jaar refereren de opstellers aan een uitspraak van premier Li Keqiang over de manier waarop Japan met zijn oorlogsverleden omgaat. Li zei in maart dat de leiders van een land niet alleen de successen, maar ook de misdaden van hun voorgangers erven.

"Zouden volgens dezelfde logica China's huidige leiders niet de verantwoordelijkheid dragen voor misdaden die door hun voorgangers zijn gepleegd?", aldus de briefschrijvers. Zij refereren daarbij niet alleen aan het neerslaan van de Tiananmenopstand, maar noemen ook hongersnoden en terreur onder Mao.

Intensief toezicht

Zoals ieder jaar worden betrokkenen bij de demonstraties van toen, nabestaanden en mensenrechtenactivisten in deze periode intensief gecontroleerd, onder huisarrest geplaatst of op een verplichte vakantie gestuurd. Herdenkingen, ook in besloten kring, worden voorkomen.

Vorig jaar, bij de 25ste herdenking van de opstand, werden verschillende activisten gearresteerd, nadat ze een herdenkingsbijeenkomst hadden gehouden. Een man die een vergunning voor een herdenkingsbijeenkomst had ingediend, werd wegens subversiviteit tot 18 maanden cel veroordeeld.

Verdeeld Hong Kong

Op de enige plek in de Volksrepubliek waar de gebeurtenissen van 1989 met een jaarlijkse wake wordt herdacht, Hong Kong, is verdeeldheid ontstaan. Verschillende groepen organiseren dit jaar op 4 juni een eigen herdenking, omdat pro-democratische groepen de wake willen aangrijpen om te demonstreren voor democratische hervormingen. Anderen voelen daar niets voor.

Bovendien hebben pro-Beijing groepen tegendemonstraties aangekondigd. Zij menen dat het aantal doden dat bij de opstand is gevallen opzettelijk wordt overdreven. Autoriteiten vrezen dan ook donderdag wanordelijkheden. Hong Kong was eind vorig jaar maandenlang in de ban van protestacties van de pro-democratiebeweging die meer kiesrecht nastreeft.