China en Turkije beloven elkaar betere samenwerking

Turkije erkent dat de Oost-Turkestan Islamitische beweging ETIM een terreurorganisatie is en zal niet toestaan dat moslimextremisten vanaf zijn grondgebied activiteiten ondernemen die de veiligheid van China bedreigen. Als we de vice-minister van buitenlandse zaken Zhang Ming mogen geloven, is dat de belangrijkste uitkomst van het persoonlijke overleg tussen de Chinese president Xi Jinping en zijn Turkse amtsgenoot Erdogan.

"Samenwerking op het gebied van veiligheid en openbare orde zijn belangrijke onderwerpen voor beide landen en er is afgesproken de samenwerking te versterken", zei Zhang op de persconferentie over de ontmoeting. Erdogan arriveerde woensdag in Beijing voor een tweedaags staatsbezoek.

Meningsverschil

Maar het is onwaarschijnlijk dat dit de enige gespreksonderwerpen waren op het leidersonderonsje. De handel tussen beide landen bloeit en China is bereid veel geld te investeren in Turkije in het kader van zijn One Belt, One Road-initiatief; een revitalisering van de aloude Zijderoute. Maar Turkije en China zijn het hartgrondig oneens over de Oeigoeren, de moslimminderheid in de Chinese regio Xinjiang die door de Turken als broedervolk worden beschouwd.

Vorige maand liepen de emoties hoog op, toen Thailand in een Salomonsoordeel 179 uitgeweken Oeigoeren naar Turkije liet vertrekken en 109 Oeigoeren naar China deporteerde. Beijing was boos dat Turkije de Oeigoeren opnam; Ankara op zijn beurt was verontwaardigd dat Thailand Oeigoeren terugstuurde. Volgens de Turkse regering worden Oeigoeren in China niet goed behandeld en dreigt vervolging voor naar het moederland gedeporteerde Oeigoeren. Het werd er allemaal niet beter op toen demonstranten in Istanbul optrokken naar het Chinese consulaat.

IS

Deze week kwam er een nieuw agendapuntje bij: de opstelling van Ankara jegens IS. Het zal de Chinezen niet plezieren dat Turkije vanwege zijn binnenlandse veiligheidsbeleid de Koerden in Noord-Syrië bombardeert. In ogen van Beijing is IS momenteel de grootste dreiging voor de stabiliteit van het Midden-Oosten, waar een groot deel van de olie voor China vandaan komt.

China is bovendien bang dat Oeigoeren via Turkije naar de slagvelden van Syrië en Irak trekken om zich bij IS aan te sluiten. De autoriteiten vrezen dat ze daar tot terrorist worden opgeleid om vervolgens terug te keren om in eigen land aanslagen te plegen.

Contract is contract

Tenslotte is er nog het onopgeloste probleem van het FD-2000 anti-raketsysteem. Het Turkse leger koos in 2013 na een internationale aanbesteding voor het Chinese wapensysteem tegen inkomende raketten.

Maar in september vorig jaar leek de deal alsnog af te ketsen, na bezwaren van de Navo. Op het Navo-hoofdkwartier is men bang dat de koppeling van Chinese electronica aan de eigen commando- en communicatiesystemen een veiligheidsrisico vormt. China daarentegen wil graag dat het contract met een waarde van 4 miljard dollar gewoon wordt nagekomen. Er was, kortom, genoeg te bespreken voor Xi en Erdogan, maar weinig resultaat om na afloop naar buiten te brengen.