Broodje Blogaap Speciaal: Xi bezoekt de VS
Deze week stond in het teken van het staatsbezoek dat de Chinese president Xi Jinping aan de Verenigde Staten bracht. Het was een bezoek zonder wanklanken.
Als je de Amerikaanse media voorafgaand aan Xi's komst mocht geloven waren de messen geslepen. En als je de Chinese staatsmedia mocht geloven zou het een harmonieus staatsbezoek worden.
De Chinese journalisten hadden het dit keer bij het rechte eind. Maar die beschikken dan ook over voorkennis, waar hun Amerikaanse collega's zich vooral op lekken in het Pentagon hadden gebaseerd.
Er is al veel gezegd en geschreven over dit bezoek, maar dit is wat mij opviel.
Het was een ontspannen staatsbezoek. Het eerste deel van Xi's reis vond plaats aan de westkust en stond in het teken van handelsbetrekkingen. De Chinese economie mag misschien niet zo hard meer groeien als voorheen, de Amerikaanse captains of industry hebben nog lang geen genoeg van China. Xi werd er meer dan welwillend ontvangen en hoefde weinig moeite te doen om zijn publiek tevreden te stellen.
Zijn toespraak op een zakendiner in Seattle viel goed. Xi vinkte eigenlijk alle onderwerpen af waar we hem over wilden horen. Hij maakte hier en daar een grapje en verwees enkele keren naar de Amerikaanse populaire cultuur, zoals de tv-serie House of Cards en de speelfilm Sleepless in Seattle. Boodschap: heel gewone man gebleven, die Xi.
Ook verwees hij naar enkele Amerikaanse auteurs, zoals Twain, Thoreau, Whitman, Jack London en natuurlijk Hemingway. Voordat de Amerikanen al te enthousiast raken: tijdens bezoeken aan Rusland, Frankrijk, Duitsland en Mexico strooide Xi ook al met schrijvers en kunstenaars uit die landen die hij zegt te bewonderen. Ofwel Xi heeft veel vrije tijd, ofwel hij heeft een tekstschrijver die graag op Wikipedia rondneust.
Het tweede deel van het bezoek bracht hem van de staat naar de stad Washington. Ondanks alle heikele punten in de bilaterale relatie, zag je dat niet terug in de lichaamstaal van Xi en Obama. Die twee liggen elkaar wel. Er mocht gelachen worden. En hoewel zorgvuldig geregisseerd, was het toch aardig te zien hoe beide leiders donderdagavond broederlijk over straat naar het Blair House wandelden voor het diner. Tevoren was afgesproken dat ze geen das zouden dragen. Boodschap: zo informeel was het samenzijn.
Dat Xi's echtgenote Peng Liyuan bij dit werkdiner ontbrak was logisch. Ze is er vrijdagavond wel bij als de Xi's het staatsbanket krijgen aangeboden (altijd maar weer die Maine-kreeft, verzin toch eens wat anders!). Maar opvallend was wel de ingetogen rol van de Chinese first lady tijdens dit bezoek. Geen ravissante jurken dit keer, eerder een beetje truttig. Vergelijk Pengs rode jurk op V-Day maar eens met het witte ensemble toen ze in Washington arriveerde. En donderdag werd haar hele programma geschrapt. Uiteindelijk zat er voor haar alleen een bezoekje aan de panda's in de dierentuin in; alsof ze die nog nooit heeft gezien. Boodschap: Peng is dan in China een ster, Xi is de ster van dit staatsbezoek.
Zoals altijd zitten Chinawatchers op het puntje van hun stoel als Xi in het openbaar verschijnt. Want we willen weten: wie is toch die man naast Xi? De man waar we op moeten letten is Li Zhanshu. Hij verkeert steeds in de nabijheid van Xi en is misschien wel zijn belangrijkste vertrouweling op dit moment. Ze kennen elkaar al sinds de jaren '80 en toen Xi president werd heeft hij hem naar Beijing gehaald om het stafbureau van de partijtop te leiden. Li was prominent aanwezig tijdens bijeenkomsten en diners in Seattle, letterlijk en figuurlijk de rechterhand van Xi. Hou deze man in de gaten als in 2017 de kaarten in de politieke top van China opnieuw worden geschud.
Een detail, maar toch opvallend: Xi had zijn eigen beveiligers meegenomen. Je ziet de beveiliging rond Xi ieder jaar toenemen. Blijkbaar groeit de angst dat iemand de president iets wil aandoen.
Op Twitter plaats ik regelmatig bijzondere verhalen en foto's uit China: #blogaap
