China wil marine-oefening met boze buurlanden

De defensieministers van de tien Asean-landen zijn op uitnodiging van de Chinese regering naar Beijing gekomen voor informeel overleg. Daar verraste de Chinese defensieminister Chang Wanquan met een voorstel voor samenwerking.

Hij wil volgend jaar een grote marineoefening in de Zuidchinese-Zee, gericht op zoek- en reddingsacties en rampenbestrijding. Volgens Chang is dat een goede gelegenheid om elkaars werkwijze en communicatie beter te leren kennen, om zo ongewilde incidenten in de toekomst te voorkomen.

Gezamenlijk belang

Chang benadrukte dat de Asean-leden en China meningsverschillen hebben, maar ook een gezamenlijk belang stabiliteit te bevorderen. "Alle partijen hebben de verantwoordelijkheid de risico's van hun conflicten te beperken en beheersen", aldus Chang in een later gepubliceerde verklaring.

Ook wees hij op gemeenschappelijke doelen, zoals het bestrijden van terrorisme en piraterij. "Een gezamenlijke oefening dient het achterliggende doel om meningsverschillen op te lossen en risico's te beheersen."

Status quo

De extra defensietop is uitgeroepen vanwege oplopende spanningen in de Zuidchinese-Zee. Verschillende landen beschuldigen China ervan de status quo te doorbreken met de aanleg van kunstmatige eilanden met daarop militaire installaties in omstreden gebied.

De VS kondigden deze week aan China's claim op deze eilanden niet te erkennen en wil er militaire schepen en vliegtuigen laten surveilleren. De Chinese overheid vindt dat een schending van zijn souvereiniteit. De partijkrant Global Times riep in een commentaar op dat China dat niet over zijn kant moet laten gaan en militaire middelen moet inzetten om de Amerikanen te verjagen.

Front tegen China

De Asean is de Associatie van Zuidoostaziatische landen, een regionaal samenwerkingsverband van de Filipijnen, Indonesië, Maleisië, Singapore, Thailand, Brunei, Birma, Cambodja, Laos en Vietnam.

In april kwamen de Asean-landen met een gemeenschappelijke verklaring over de aanleg van kunstmatige eilanden in de Zuidchinese-Zee. Daarin stond dat de tien lidstaten 'grote zorgen [delen] over landwinningsprojecten in de Zuidchinese-Zee, die vertrouwen en zekerheid uithollen en een bedreiging vormen voor de vrede, veiligheid en stabiliteit'. China liet daarop weten 'extreem bezorgd' te zijn en suggereerde politieke implicaties: "China verzet zich tegen de poging van een paar landen om de Asean en de relaties met China te gijzelen voor hun eigen zelfzuchtige doeleinden."