Amnesty: 'nog geen eind aan marteling in China'

Amnesty documenteerde tientallen zaken waarin door ondervragers ongeoorloofde druk is uitgeoefend op verdachten. Volgens de onderzoekers is marteling algemeen voorkomend, omdat het zaken uit het hele land heeft vastgelegd. "Van Beijing tot Hunan en van Heilongjiang tot Guangdong zijn er gevallen van marteling in vele plaatsen. Het probleem is nog steeds wijdverspreid in verschillende provincies. Er is niet één plek waartoe het zich beperkt", zegt onderzoeker Patrick Poon.

Volgens de geïnterviewde advocaten komt slaan, schoppen en onthouden van slaap en voedsel regelmatig voor. Soms worden daarvoor speciale hulpmiddelen gebruikt, zoals een puntige stok, stroomstootwapens of middeleeuwse martelwerktuigen die het lichaam van de verdachte in een ongemakkelijke of pijnlijke positie fixeren.

Diepgewortelde praktijk

Volgens het rapport lopen personen die het tegen de overheid opnemen, zoals de aanbieders van petities, leden van de verboden Falun Gong-beweging, etnische minderheden en ook mensenrechtenadvocaten zelf de grootste kans het slachtoffer van marteling door de politie te worden. Ook partijleden die wegens corruptieverdenkingen naar detentiecentra van de disciplinaire commissie worden gebracht zijn relatief vaak slachtoffer van marteling, aldus Amnesty in het rapport Geen eind in zicht; marteling en gedwongen bekentenissen in China.

Volgens de mensenrechtenorganisatie kunnen de praktijken voortduren, omdat maar een op de vijf verdachten over juridische bijstand beschikt. Volgens Poon heeft de overheid wel maatregelen genomen om marteling tegen te gaan, maar is er meer nodig om de diepgewortelde praktijk tegen te gaan. Amnesty onderzocht rechtbankstukken van 590 zaken waarin de verdachte verklaarde dat zijn bekentenis onder druk is afgelegd. In slechts 16 gevallen besloot de rechter de verklaring terzijde te leggen.

Herhaaldelijke oproep

Volgens het Chinese ministerie van buitenlandse zaken is het afdwingen van bekentenissen 'expliciet verboden' in China en wordt iedereen die zich schuldig maakt aan marteling gestraft.

De Chinese overheid heeft de afgelopen jaren verschillende maatregelen genomen om marteling te voorkomen. Zo worden in steeds meer politiebureaus en detentiecentra verhoren en verklaringen op video opgenomen. Maar dat de praktijk moeilijk is uit te roeien, blijkt uit de herhaaldelijke oproepen van het centrale hooggerechtshof aan lagere rechters om gedwongen verklaringen niet als bewijs te accepteren.

Vijandige sfeer

Volgens het rapport is onder het bewind van president Xi Jinping een 'vijandige sfeer' ten opzichte van de advocatuur ontstaan. Amnesty waarschuwt dat het aantasten van de rechtsbescherming op termijn sociale onrust kan veroorzaken.

In juli werden honderden Chinese advocaten gearresteerd of ondervraagd. Zij hadden een petitie ondertekend waarin om vrijlating van twee mensenrechtenadvocaten werd verzocht.

Op de site van Amnesty International is het rapport terug te lezen.