China: geen eind aan bouw in Zuidchinese-Zee

Het opspuiten van eilanden en het bouwen van faciliteiten in de Zuidchinese-Zee is niet alleen China's recht, maar zelfs zijn plicht. Dat zei vice-minister van buitenlandse zaken Liu Zhenmin zondag op een bijeenkomst van de associatie van Zuidoostaziatische landen ASEAN in Kuala Lumpur.

Volgens de diplomaat is de aanleg alleen bedoeld om de leefomstandigheden voor Chinees personeel te verbeteren en om aan internationale verplichtingen te kunnen voldoen, zoals de aanleg van vuurtorens, schuilplaatsen voor de scheepvaart bij tyfonen en uitvalsbasis voor zoek- en reddingsacties. Hij kondigde aan dat China de komende jaren doorgaat met het bouwen op de omstreden eilandjes.

Civiele en militaire doelen

Hij erkende echter dat de nieuwe bases op zeven eilandjes ook een militair doel dienen om China's territoir te kunnen verdedigen. Dit is nodig, aldus Liu, omdat van de 50 Nansha-eilanden - internationaal beter bekend als de Spratly's - die permanent boven water steken, er 42 illegaal door drie landen in de regio zijn bezet; één land 29, een ander acht en een derde vijf, zonder de Filipijnen, Vietnam en Maleisië bij naam te noemen. 

Tegelijkertijd zei hij dat de wereld niet de vergissing moest maken dit een 'militarisering' van de Zuidchinese-Zee te noemen. Militariseren, dat doen andere landen, door de Chinese eilanden te bedreigen. Hij riep regiogenoten op de 'illegaal bezette' eilanden te demilitariseren.

Wortel en stok

Waar Liu tijdens de bijeenkomst met de stok zwaaide, was premier Li Keqiang met een bos wortelen naar Kuala Lumpur gekomen. Hij beloofde tien miljard dollar Chinese leningen voor infrastructurele projecten in de tien ASEAN-landen. Bovendien schenkt Beijing 560 miljoen dollar aan de armste ASEAN-landen.

Li presenteerde bovendien een vijf-puntenplan voor vrede en stabiliteit in de regio. Die bevat vooral bestaand Chinees beleid: territoriale conflicten moeten via bilaterale onderhandelingen worden opgelost en landen die niets in de regio te zoeken hebben (lees: de Verenigde Staten, Japan en Australië) moeten zich nergens mee bemoeien.

Diplomatiek front

Li maakte zich bovendien sterk voor de invoering van een gedragscode voor landen in de Zuidchinese-Zee, waarover de ASEAN-landen en China al dertien jaar vruchteloos onderhandelen. In de marge van de bijeenkomst had Li een korte ontmoeting met de Japanse premier Shinzo Abe. Beide landen spraken daarbij opnieuw de wens uit de onderlinge banden te verbeteren.

De ASEAN-conferentie, en trouwens ook de APEC-topontmoeting vorige week, maakte opnieuw duidelijk dat de Filipijnen, Vietnam, Indonesië, Maleisië en Japan pogingen ondernemen een diplomatiek front tegen China te vormen. Zij willen economische samenwerking overlaten aan ASEAN en APEC, maar samen optrekken als het om vrede en veiligheid gaat.