'Uitgeleverde vluchtelingen zijn criminelen'

Jiang Yefei en Dong Guangping werden vrijdag 13 november Thailand uitgezet, nadat een rechter had bepaald dat ze het land illegaal waren binnengereisd. De beslissing leidde tot een felle reactie van de VN, die Jiang en Dong de status van vluchteling had toegekend en op zoek was naar een land dat de twee en hun families wil opnemen. Naar verluidt had Canada zich juist daartoe bereid verklaard.

De Chinese overheid verdedigde hun repatriëring maandag door te verklaren dat de twee gezochte criminelen zijn. De woordvoerder van het ministerie van buitenlandse zaken kon echter niet vertellen waarvan de twee precies worden beschuldigd.

Mensenrechten

Jiang Yefei is cartoonist en leefde al zeven jaar in Thailand. Hij ontvluchtte China nadat hij in 2008 twee keer voor korte tijd werd gedetineerd vanwege kritische tekeningen over het overheidsoptreden na de aardbeving in Sichuan. Dong week in september van dit jaar uit naar Thailand, nadat hij een gevangenisstraf van tien maanden had uitgezeten omdat hij een herdenkingsbijeenkomst voor slachtoffers van de Tiananmenopstand wilde organiseren.

De VN heeft sterke kritiek op de uitlevering, omdat de twee in China het risico lopen van detentie en mensenrechtenschendingen. Jiang echtgenote, Dong's vrouw en dochter zijn woensdag alsnog naar Canada vertrokken. Thailand is geen partij bij het VN-verdrag voor de rechten van de mens en kent geen asielwet. Juist voor landen die geen wettelijke bescherming bieden, hanteert UNHCR een internationale vluchtelingenstatus.

Kritische uitgever

Het chartervliegtuig waarmee de twee naar China werden gevlogen had nog drie personen aan boord die naar China zijn uitgezet. Volgens Radio Free Asia gaat het om twee leden van de Falun Gong-beweging en Gui Haiming.

De laatste is een uitgever van boeken over China's politieke elite. Gui, die de Zweedse nationaliteit heeft, woont en werkt in Hong Kong, maar verdween een maand geleden plotseling op vakantie in Thailand.