AIIB van start; China zal niet zelf lenen

In bijzijn van vertegenwoordigers van de 57 mede-oprichtende landen is zaterdag in Beijing de AIIB officieel van start gegaan. Tijdens een feestelijke ceremonie in het Diaoyutai ontvangsthuis van de Chinese overheid noemde president Xi de AIIB een 'bank voor de 21ste eeuw'. "De behoefte aan financiering voor basisinfrastructuur in Azië is enorm", aldus Xi.

De AIIB zal vanaf het tweede kwartaal naar verwachting jaarlijks tien tot vijftien miljard dollar aan kredieten verstrekken. In totaal zal het fonds 100 miljard dollar beschikbaar hebben om de aanleg van wegen, spoorlijnen, havens, vliegvelden en energie- en datacommunicatienetwerken in Azië mogelijk te maken. China gaf zaterdag aan dat het zelf voorlopig geen gebruik zal maken van AIIB-leningen; andere landen in de regio hebben het geld meer nodig.

Diplomatiek succes

De AIIB is een Chinees initiatief, mede ontstaan uit onvrede over de bestaande financiële instituten die in ogen van Beijing door het westen worden gedomineerd en andere landen hun spelregels opleggen. De grote belangstelling van landen over de hele wereld deel te nemen is een succes voor de Chinese diplomatie. Met 30,43 procent van de aandelen is China veruit de grootste participant in AIIB. China zal 29,8 miljard dollar bijdragen. Na China zijn India (8,4 procent) en Rusland (6,5 procent) de grootste aandeelhouders van de AIIB.

De Chinese invloed in de regionale investeringsbank is dan ook groot: het hoofdkantoor wordt gevestigd in Beijing, de eerste AIIB-president is de Chinees Jin Liqun en tot eerste voorzitter van de raad van toezicht is de Chinese minister van financiën Lou Jiwei benoemd. De Chinese overheid zegde nog een 50 miljoen dollar toe voor opstartkosten en huisvesting van de AIIB. De Chinese overheid heeft afgezien van een vetorecht over investeringsbeslissingen en het stemrecht van de Volksrepubliek is beperkt tot 26,06 procent.

Open deur

Bankpresident Jin zei tijdens een persconferentie dat AIIB open staat voor andere landen die alsnog willen participeren, zoals Japan en de Verenigde Staten. Ook benadrukte Jin dat de AIIB waar mogelijk wil samenwerken met andere financiële instituties, zoals de Wereldbank, IMF en de Aziatische investeringsbank.

Nederland behoort tot de 57 oprichtingslanden van de AIIB. Nederland legt 1,031 miljard dollar in, waarvan 80 procent garantie is en 20 procent daadwerkelijk in de kas wordt gestort. Irene Jansen van het ministerie van financiën werd zaterdag tot plaatsvervangend bewindvoerder van de AIIB benoemd. Zij is de eerste vervanger van de Duitser Nikolai Putscher, die tien landen uit de eurozone vertegenwoordigt.