China zet Zweedse mensenrechtenactivist land uit
Peter Dahlin is maandag op het vliegtuig naar Zweden gezet en is niet meer welkom in China. De Zweedse oprichter van een non-profitorganisatie die Chinese advocaten hielp zat sinds begin deze maand vast.
Naast Dahlin is ook zijn partner Pan Jinling maandagavond vrijgelaten, maar zij mag China niet verlaten. Vorige week zond staatsomroep CCTV een videobekentenis van hem uit, waarin Dahlin erkende de Chinese wet te hebben overtreden. "Ik heb schade berokkend aan de Chinese overheid en ik heb de gevoelens van het Chinese volk gekwetst. Ik bied daarvoor mijn verontschuldigingen aan en heb spijt dat het is gebeurd."
Bij terugkeer zei Dahlin tegen de Zweedse radio dat hij opgelucht was, maar zich zorgen maakt over het lot van zijn drie Chinese collega's. Volgens Dahlin is hij op medische en diplomatieke gronden vrijgelaten, maar is hem te verstaan gegeven dat de beschuldigingen tegen hem overeind staan en dat hij zal worden vervolgd als hij naar China terugkeert.
Ernstige beschuldigingen
Zijn uitzetting komt onverwacht, omdat de verdenkingen ernstig waren. Volgens de politie is Dahlins China Urgent Action Working Group een illegale organisatie, die anderen betaalde om informatie over de mensenrechtensituatie in China te fabriceren en verdraaien. De groep zou bovendien advocaten hebben opgezet gevoelige zaken op zich te nemen, meningsverschillen te overdrijven en demonstraties tegen de overheid te organiseren. Dahlin werd neergezet als een 'buitenlandse agent', door vreemde mogendheden gestuurd om de stabiliteit en goede naam van China in gevaar te brengen.
Medestanders noemen die beschuldigingen absurd en denken dat Dahlin onder druk van een jarenlange gevangenisstraf aan de videobekentenis heeft meegewerkt. Als dat zo is, hebben de Chinese autoriteiten met zijn partner Pan Jinling het wisselgeld in handen om Dahlin na terugkeer in Zweden stil te houden.
Bezorgdheid
De Zweedse minister van buitenlandse zaken Margot Wallstrom verwelkomde de beslissing Dahlin vrij te laten. Maar zij sprak haar bezorgdheid uit over een andere Zweeds staatsburger die momenteel in China vastzit: Gui Minhai.
De eigenaar van een uitgeverij in Hong Kong verdween in oktober onder mysterieuze omstandigheden in Thailand. Vorige week verscheen hij plotseling op televisie en vertelde toen dat hij vrijwillig naar China was gereisd om zich aan te geven wegens een openstaande celstraf. Die verklaring wordt in twijfel getrokken, omdat ook vier van Gui's collega's zijn verdwenen.
Bijstand
Volgens Wallstrom heeft Zweeds ambassadepersoneel in Beijing nog geen toestemming gekregen Gui te bezoeken. China beschouwt Gui als Chinees staatsburger; het erkent geen dubbele nationaliteit en daarom zou hij geen recht op consulaire bijstand hebben.
Gerelateerde onderwerpen:
Videobekentenis Zweedse mensenrechtenactivistVerdwenen uitgever zit vast in China
Personeel advocatenfirma verdacht van subversiviteit