Broodje Blogaap Speciaal: CCTV Nieuwjaarsgala 2016

Het blijft toch een fenomeen: als de Volksrepubliek aftelt naar het nieuwe jaar, staat in honderden miljoenen Chinese huishoudens hetzelfde tv-programma aan: Chunwan. Dit jaar werd het CCTV Nieuwjaarsgala door 690 miljoen Chinezen live op televisie bekeken. Dat betekent dat een op de twee Chinezen het programma hebben gezien. Of minstens zo indrukwekkend: een op de tien wereldburgers.

De opzet van het programma is eigenlijk sinds de start in 1983 in grote lijnen hetzelfde: veel zang en dans, een snuifje goochelen, een snufje acrobatiek en een paar komisch bedoelde sketches, xiangsheng. En dat vier uur lang.

 

Dat betekent niet dat het programma niet is veranderd. De makers doen hun best om met de tijd mee te gaan. Het aandeel traditionele zang en dans wordt ieder jaar kleiner ten gunste van populaire muziek. Tot drie jaar geleden waren dat grote internationale acts, zoals Celine Dion. Maar de focus is verschoven naar wat China zelf te bieden heeft.  Zo trad dit jaar de in China populaire boys band TFBoys in het gala op.

En vorig jaar introduceerde CCTV een wel heel bijzondere manier om de kijkers bij de les te houden. Er kon geld worden verdiend, door met je mobiele telefoon te schudden als een hongbao-logo in beeld verscheen. Ook dit jaar werd er op deze manier electronisch rode envelopjes met geluksgeld weggegeven.

 

Samen met de familie naar het gala kijken is een Chinese traditie, maar klagen over het gebodene is dat ook. Dankzij sociale media kan dat makkelijker dan ooit tevoren. Miljoenen Chinezen delen met elkaar hun opmerkingen en meestal is dat niet positief.

Het geklaag begon dit jaar al dagen voor de uitzending, omdat de tv-makers hadden verzuimd om Liu Xiao Ling Tong uit te nodigen. Deze geliefde acteur is bekend vanwege zijn rol van Koning Aap in de populaire tv-serie Journey to the West. En bij het begin van het Jaar van de Aap hoort Liu Xiao Ling Tong, of niet soms? En trouwens, dat logo dat CCTV had laten ontwerpen, het veelkleurige aapje Kang Kang, dat slaat toch helemaal nergens op. Wat zijn dat voor rare ballen aan zijn oor?

 

Toch waren sommige kijkers tevoren positief gestemd, omdat het gala dit jaar een nieuwe, relatief jonge chief director heeft: Lu Yibao. Hij heeft die verwachtingen niet waargemaakt. En de kern van de kritiek was het hoge gehalte propaganda in de programmering.

Al snel na de start om acht uur concludeerden Chinese internetgebruikers dat dit de slechtste show ooit was. 'Meer apen, minder propaganda", schreef iemand. Op sociale media werd de zin 'er zal nooit een slechtste zijn, hooguit slechter dan vorig jaar' miljoenen keren gedeeld. Iemand schreef: 'Tot nu toe was het gala een entertainmentprogramma met politieke elementen. Dit jaar is het een politieke show met een beetje entertainment erin.'

 

Maar wat viel mij op aan de 2016-editie? Harmonie: Het gala is zo goed bekeken, dat de Chinese overheid het zich niet kan veroorloven zich er niet mee te bemoeien. Zowel de censuur- als propaganda-afdeling zitten er bovenop. Net als vorig jaar was het thema sociale harmonie heel belangrijk. Dat kwam onder meer tot uiting doordat voor het eerst met andere steden werd geschakeld. Een deel van de show vond plaats in Quanzhou, Xi'an, Guangzhou en Hulun Buir. Die steden symboliseren de vier windstreken rond het centrum Beijing. Ook Hong Kong, Macau, Taiwan en de Chinese diaspora werden niet vergeten.

Boodschap: alle Chinezen één grote familie.

Chinese droom: het galathema was dit jaar 'Jij en ik, onze Chinese droom: het bouwen van een gemiddeld welvarende samenleving'. Zeg dat maar eens tien keer snel achter elkaar!

Het begon al met de opening, een lied waarin de mijlpalen van het afgelopen jaar werden bezongen: China sleept de Olympische winterspelen binnen, een Chinese wetenschapper wint de Nobelprijs, China herdenkt de Tweede Wereldoorlog en Chinese munt wordt opgenomen in het valutamandje van het IMF.

Boodschap: China is lekker bezig.

Nostalgie: Opvallend was het geflirt met het verleden. Veel Chinezen weten maar al te goed dat vroeger echt niet alles beter was. Toch hadden de makers voor een potpourri van strijdliederen uit de culturele revolutie gekozen, zoals Het Moederland en Zonder de Communistische Partij Zal Er Geen Nieuw China Zijn, begeleid door een legertje vrolijk dansende Rode Gardisten.

En in de laatste minuten voor de jaarwisseling -als de meeste mensen kijken- werd het lied Eer en Glorie aangeheven, begeleid door beelden van huidige en voormalige Chinese leiders. Mao Zedong en Xi Jinping in één adem; dat zie je niet iedere dag.

Boodschap: de partij zorgt al 66 jaar goed voor u, waarom zouden we dat veranderen?

 

Bij de foto: voor mij was het hoogtepunt het optreden van Sun Nan. Niets ten nadele van zijn zangcapaciteiten, maar de show werd gestolen door 540 robots achter hem, die exact gelijk hun dansje uitvoerden. Een surrealistisch gezicht dat deed wat de makers hadden bedacht: Chunwan is dan misschien oubollig en ramvol propaganda, maar die Chinese droom is soms ook gewoon modern en leuk om naar te kijken.

 

Op Twitter plaats ik regelmatig bijzondere verhalen en foto's uit China: #blogaap

vrijdag 12 februari 2016