TV-makers worden hoorndol van censuur

Het is soms spitsroeden lopen voor de deelnemers aan de Lianghui, de Twee Sessies van het Nationaal Volkscongres en de Politieke Consultatieve Conferentie die deze week in Beijing vijfduizend afgevaardigden samenbrengt. Openlijke kritiek op de partij, de president of China's politieke systeem ligt gevoelig dezer dagen. Soms houdt een afgevaardigde de vinger voor de mond, als hem door journalisten naar een gevoelig onderwerp wordt gevraagd. Ssssst!

Maar Zhang Guoli en Gao Mantang trokken zich daar maandag weinig van aan. Zhang is een bekende acteur en tv-producent. "Het wordt steeds moeilijker", zei Zhang tijdens een sessie van de Politieke Consultatieve Conferentie over kunst en literatuur. "Van het indienen van een voorstel tot het voorleggen van het eindresultaat aan de censors moet je onderhandelen en toestemming krijgen van alle betrokken instituten." Volgens Zhang is dat de reden dat hij en enkele collega's liever geen drama meer opnemen, maar zich beperken tot real life-soaps.

Van deur tot deur

Hoe bureaucratisch de censuur in de praktijk werkt, bleek uit het verhaal van Gao. De ervaren scriptschrijver moest voor een tv-serie over een ondernemersfamilie toestemming van maar liefst zes ministeries verkrijgen. De ministeries van handel en buitenlandse zaken moesten hun zegen geven aan een verhaallijn waarin een personage naar het buitenland reist. De nationale energie administratie, het ministerie van land en grondstoffen en de propaganda-afdeling van de partij werden geconsulteerd omdat een hoofdpersoon in de olie-industrie werkt.

Zelfs voor twee scènes over een straatverkoper die als bedrieger wordt ontmaskerd, moest Gao bij de staatsadministratie voor handel en industrie langs. "Omdat deze instellingen geen eigen censuurafdeling hebben, moesten we met dvd's langs om op elke deur te kloppen", klaagt Gao. Hij verwijt de censors en tv-zenders bemoeizucht en gebrek aan verantwoordelijkheidsgevoel.

Nieuwe richtlijnen

Vorige week presenteerden twee brancheorganisaties voor de mediasector richtlijnen waaraan programma's moeten voldoen die via tv en internet worden verspreid. De regels zijn niet bindend, maar in overleg met het staatsbureau voor pers, radio, film en tv opgesteld. Deze toezichthouder waakt over de inhoud van programma's.

Volgens de richtlijnen moeten makers zich onthouden van inhoud die afbreuk doet aan nationaal beleid, het imago van het leger of de politie beschadigt, bijgeloof propageert, zich teveel richt op de donkere kant van de samenleving, de nationale geschiedenis op een sensationele of frivole manier presenteert en abnormaal seksueel gedrag laat zien, zoals homoseksualiteit, ongezonde seksuele voorkeuren, buitenechtelijke relaties en casual sex. De lange lijst voorschriften zorgde de afgelopen week voor veel hoon onder Chinese internetgebruikers.