China knoopt banden aan met Gambia; Taiwan boos

De Chinese en Gambiaanse regering hebben donderdag besloten diplomatieke relaties aan te knopen. De aankondiging komt in dezelfde week dat beide landen een overeenkomst sloten voor Chinese investeringen in de Gambiaanse energiesector. Sinohydro gaat een nieuwe centrale bouwen en het electriciteitsnetwerk uitbreiden en moderniseren.

China had al diplomatieke betrekkingen met Gambia tussen 1974 en 1995. In dat jaar wist de Taiwanese regering Gambia te overreden de banden met de Volksrepubliek te verbreken en in te wisselen voor een erkenning van Taiwan. Maar in november 2013 bekoelde de relatie met Taipei en werden de banden weer verbroken.

Landjepik

De regeringen in Beijing en Taipei beschouwen zich sinds 1949 formeel allebei als het rechtmatige bestuur van geheel China. Andere landen kunnen door dit 'één China-principe' niet beide erkennen. Decennia lang waren China en Taiwan in competitie met elkaar bondgenoten aan zich te binden; meestal door flink met de geldbuidel te schudden.

Met zijn economische opkomst, slaagde China erin steeds meer landen over te halen de banden met Taiwan in te wisselen voor die met de Volksrepubliek; net zoals China er in is geslaagd Taiwan buiten de meeste internationale instituties te houden. Er zijn momenteel maar 22 landen die Taiwan als zelfstandig land erkennen, meestal kleine landen zoals Nauru, Palau en Swaziland.

Zelfstandigheid

Toen in 2008 Ma Ying-jeou als Taiwanese president werd gekozen, stopte die competitie. China deed dat als gebaar van goede wil naar Ma, die betere relaties met de Volksrepubliek voorstond.

Het is dan ook geen toeval dat juist nu China die status quo verbreekt. In mei wordt Ma's opvolger, Tsai Ing-wen, geïnaugureerd. Zij staat een afstandelijker relatie met het Chinese vasteland voor. In Beijing wordt gevreesd dat zij het principe van één China loslaat en op zelfstandigheid aanstuurt. Door de banden met Gambia aan te halen wil China demonstreren dat een zelfstandig Taiwan weinig vrienden in de wereld heeft.

Consequenties

Tsai's partij DPP liet weten dat het vasthoudt aan de diplomatieke relaties die Taiwan momenteel heeft en geen 'wedstrijdje' met China nastreeft. Het Taiwanese ministerie van buitenlandse zaken liet weten dat het de stap van China betreurt.

De raad voor het Chinese vasteland was het meest uitgesproken en liet weten dat het aanknopen van diplomatieke banden met Gambia een 'negatief effect' zal hebben op de Taiwanees-Chinese relatie. "Wij roepen het vasteland op de realiteit onder ogen te zien dat de Republiek China een soevereine staat is en af te zien van negatieve acties. Anders moet het de verantwoordelijkheid dragen voor de mogelijke consequenties", aldus een verklaring.