Geen paspoort voor prijswinnende advocate

De International Women for Courage Award is dit jaar aan veertien vrouwen uit de hele wereld toegekend. Maar als de prijzen donderdag door de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken John Kerry worden uitgereikt, is Ni Yulan er niet bij.

Naar eigen zeggen blokkeren Chinese autoriteiten haar komst naar de ceremonie door haar geen reispapieren te verstrekken. Ze vertelt tegen verschillende internationale media dat haar een paspoort is geweigerd, officieel vanwege haar betrokkenheid bij een strafzaak waarin zij namens haar cliënten enkele artikelen had geschreven.

Rolstoel

Ni kreeg bekendheid vanwege de verdediging van bewoners van hutongs die moesten wijken voor de aanleg van faciliteiten voor de olympische spelen van 2008. Maar ze verdedigde ook aanhangers van de in China verboden Falun Gong-beweging.

Haar werk bracht haar in conflict met de Chinese overheid. Ze werd meermalen gearresteerd, in 2002 geschrapt als advocaat en werd tot twee keer toe veroordeeld. Tijdens haar gevangenschap kwam ze in een rolstoel terecht. In 2011 kreeg zij de Mensenrechtentulp van de Nederlandse regering toegekend.

Verborgen agenda

Hoe er in China over Ni en buitenlandse mensenrechtenprijzen wordt gedacht, bleek donderdag uit een artikel van partijtabloid Global Times. Volgens de krant dient de International Women for Courage Award een verborgen agenda van het westen om andere landen zijn politieke ideologie op te dringen. Het feit dat Kerry de prijzen uitreikt, wordt daarvan als een bewijs gezien.

Door de prijs aan Ni toe te kennen, kunnen de regering van de Verenigde Staten en de pers China's imago bezoedelen. "Ni nam het op tegen slopers, ze is een vrouw, gehandicapt en een tegenstander van de Chinese staat. Het is eenvoudig om haar het stempel van een voorvechter te geven en zo maximaal resultaat behalen", zegt Liu Huawen, een Chinese academicus die mensenrechten bestudeert, tegen Global Times.

Huisuitzetting

Ni zegt in een interview met de BBC bovendien dat ze uit haar huis is gezet. De politie zou haar huurbaas onder druk hebben gezet het huurcontract voortijdig te beëindigen. Afgelopen zaterdag werd zij door een groep mannen uit haar woning verwijderd. Volgens Ni zou haar man daarbij zijn mishandeld.

Vorige maand werd bekend dat de auteur Yang Jisheng niet naar de VS kon reizen om de Louis M Lyons Award voor gewetensvolle en integere journalistiek in ontvangst te nemen. Hij kreeg die toegekend vanwege zijn boek Grafsteen, waarin hij de enorme hongersnoden als gevolg van de Grote Sprong Voorwaarts heeft gedocumenteerd.