Excuses en vergoeding voor Chinese dwangarbeiders

Mitsubishi Materials biedt Chinese slachtoffers of nabestaanden ieder 100.000 yuan schade-vergoeding aan (14.000 euro). Het bedrijf heeft gedurende de Tweede Wereldoorlog tienduizenden dwangarbeiders in zijn kopermijnen aan het werk gezet, waarvan 3.765 uit China. Mitsubishi heeft rond de 1.500 slachtoffers of hun families opgespoord. Naar verwachting zullen de komende tijd meer rechthebbenden naar voren treden.

Tijdens een ceremonie woensdag in Beijing bood Mitsubishi Materials zijn 'oprechte excuses' aan. Drie overlevenden die namens alle slachtoffers de overeenkomst tekenden, accepteerden die excuses. Bij de tien mijnen waar dwangarbeiders te werk zijn gesteld worden herdenkings-monumenten geplaatst. Twee Japanse bouwbedrijven, Kajima en Nishimatsu, boden al eerder compensatie aan.

Zwarte bladzijde

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden naar schatting 39.000 Chinezen als dwangarbeider in Japan aan het werk gezet als mijnwerker of als bouwvakker. Door ondervoeding, ziektes en mishandeling stierven er 7.000 van hen.

Sinds de jaren '90 proberen honderden Chinese overlevenden en nabestaanden schade-vergoeding te krijgen. Bedrijven en Japanse rechtbanken hebben die claims afgewezen, omdat zij vinden dat het recht op schadevergoeding is vervallen door een verdrag uit 1972 waarin de relaties tussen China en Japan worden genormaliseerd en China afziet van herstelbetalingen. 

'Ongemeende excuses'

Het Chinese ministerie van buitenlandse zaken riep andere Japanse bedrijven op het voorbeeld van Mitsubishi Materials te volgen. "De gedwongen recrutering van dwangarbeiders door Japan was een grote misdaad. China roept Japan op een verantwoordelijk houding in te nemen en dit historische onderwerp op een juiste manier af te handelen."

Niet iedereen toonde zich tevreden over de overeenkomst. Kang Jian, advocaat van enkele overlevenden noemde de schadevergoeding en de excuses 'ongemeend'. "Het bedrijf heeft dit niet gedaan als verzoening, maar in een poging de druk op de Japanse regering te verminderen." Als alle rechthebbenden worden gevonden, betaalt Mitsubishi Materials in totaal 376,5 miljoen yuan (53 miljoen euro) schadevergoeding.