Taiwanese parlement herdenkt Tiananmen-doden

Parlementariërs hielden vrijdag in Taipei een minuut stilte ter nagedachtenis van de slachtoffers die op 4 juni 1989 omkwamen bij het neerslaan van de Tiananmenopstand in China. Zij deden dat in bijzijn van mensenrechtenactivisten en enkele uitgeweken studentenleiders van toen. Het is voor het eerst dat het Taiwanese parlement een officiële herdenking van de gebeurtenissen in juni 1989 houdt.

Het parlement nam bovendien een motie aan waarin de Taiwanese regering wordt opgeroepen in zijn gesprekken met het Chinese vasteland de mensenrechten te agenderen. Ook zou Taiwan er op aan moeten dringen dat de regering in Beijing de gebeurtenissen van juni '89 erkent. De motie werd niet alleen ondersteund door de Democratisch Progressieve Parij, maar ook door leden van de oppositiepartij Kwomintang. De relaties tussen Taiwan en China zijn ernstig bekoeld sinds Tsai Ing-wen eerder dit jaar tot presidente werd gekozen.

Controverse

In Hong Kong werd zaterdag het neerslaan van de opstand herdacht. Enkele tienduizenden belangstellenden waren op de wake afgekomen, volgend de organisatie zelf 125.000 man. Verschillende studentenorganisaties hebben zich van de herdenking afgekeerd. Zij vinden dat de burgers van Hong Kong niet verantwoordelijk zijn voor democratisering op het vasteland en dat zij zich beter sterk kunnen maken voor meer autonomie of zelfstandigheid van hun stad.

Autoriteiten op het Chinese vasteland hebben -zoals ieder jaar- geprobeerd herdenking van de opstand onmogelijk te maken. Tientallen mensenrechtenactivisten, voormalige studentenleiders en nabestaanden zijn gesommeerd niet met de media te spreken, onder huisarrest geplaatst of op gedwongen vakantie gestuurd. Censors maken zaterdag overuren om alle berichten en reacties over de opstand van het internet te verwijderen. Bezoekers van informele herdenkingen in besloten kring zijn aangehouden omdat ze berichten en foto's van die bijeenkomsten online hebben gedeeld. Zevenentwintig jaar na dato is het neerslaan van de opstand in China nog steeds een taboe-onderwerp.

UPDATE - De Taiwanese presidente heeft zich op haar Facebookpagina zondag uitgesproken over de Tiananmenopstand. Volgens Tsai is er in China veel bereikt om de welvaart te vergroten. Maar China zal internationaal nog meer aanzien krijgen als het zijn burgers meer burgerrechten gunt. "De voorbije maanden tijdens de presidents- en parlementsverkiezingen in Taiwan hebben toeristen uit China en de Chinese autonome gebieden Hongkong en Macau hier kunnen zien dat er geen reden is om bang te zijn van de democratie. Dat is iets goeds en moois", schrijft Tsai.