Voorlopig geen onderhandelingen China en Filipijnen

De Filipijnen zien niets in onderhandelingen met de Chinese overheid onder voorwaarde dat het de uitspraak van het Permanente Hof van Arbitrage verwerpt. De Filipijnse regering heeft dat voorstel verworpen, omdat het 'in strijd is met de grondwet en de Filipijnse belangen'. Dat maakte de Filipijnse minister van buitenlandse zaken Perfecto Yasay dinsdag bekend.

Het initiatief was genomen door zijn Chinese ambtsgenoot Wang Yi. De twee hadden elkaar afgelopen weekeinde ontmoet in de wandelgangen van een Aziatisch-Europese conferentie in Mongolië. Nadat de Filipijnen die voorwaarde had verworpen, zou Wang volgens Yasay hebben gezegd dat beide landen daarmee een confrontatie riskeerden.

Achterdeur

Yasay voegde eraan toe dat hij denkt dat onderhandelingen op termijn niet onmogelijk zijn. "Ik geloof oprecht dat zij nu publiekelijk niets anders kunnen zeggen, maar ik bespeur ook dat er ruimte is [voor beide landen] om stilletjes te praten via achterdeur-kanalen", aldus Yasay.

De Filipijnse regering wil stapsgewijs de uitspraak van het Hof effectueren, zei de minister. De prioriteit is dat Filipijnse vissers door de Chinese kustwacht met rust worden gelaten bij de Spratly-archipel.

Onderhandelingspositie

Vorige week besliste het Permanente Hof van Arbitrage dat Chinese claims op grote delen van de Zuidchinese-Zee grotendeels rechtsgrond missen. De uitspraak versterkt de onderhandelings-positie van de Filipijnen (en andere landen) ten aanzien van China aanmerkelijk. Het was daarom op voorhand duidelijk dat de Filipijnse regering de gunstige uitspraak niet naast zich neer zou leggen.

De Chinese admiraal Wu Shingli liet dinsdag weten dat zijn land doorgaat met versterken en opspuiten van landmassa's in de Spratly-archipel, die Chinezen de Nansha-eilanden noemen. "We zullen nooit halverwege onze werkzaamheden aan de Nansha-eilanden stoppen", zei de hoogste man van de Chinese marine. "De eilanden vormen een onlosmakelijk deel van China's territoir en noodzakelijke werkzaamheden zijn redelijk, gerechtvaardigd en wettig."

Hoofd koel

Ondanks deze grote woorden probeert de Chinese regering de kalmte te bewaren. Anti-Amerikaanse en -Filipijnse sentimenten worden resoluut de kop ingedrukt. Internetcensors verwijderen consequent berichten die oproepen tot geweld of oorlog. Opruiende spandoeken worden bij demonstraties verwijderd. Staatsmedia verwerpen 'irrationeel patriottisme', zoals oproepen tot consumentenboycots van Amerikaanse bedrijven zoals Apple en KFC en Filipijnse producten als bananen en mango's.

De Chinese marine is dinsdag opnieuw met vlootoefeningen begonnen in de Zuidchinese-Zee. Maar de oefening duurt korter dan die vlak voor de uitspraak van het Hof en wordt dichterbij het Chinese vasteland gehouden. De driedaagse training, waarbij met scherpe munitie wordt geoefend, vindt bovendien plaats in een zeegebied dat niet door andere landen wordt betwist.