Broodje Blogaap Speciaal: G20-top in Hangzhou

China is een wereldmacht in wording en de communistische leiders grijpen elke gelegenheid aan om dat aan de wereld te laten zien. Het land is tuk op belangrijke internationale evenementen waar het zich aan de wereld kan presenteren als een moderne natie. Het was dus alle hens aan dek toen de G20-leidersconferentie aan Hangzhou werd toegewezen.

Kosten noch moeite waren gespaard om er een suces van te maken. Wegen en gebouwen werden gerenoveerd, duizenden bomen en planten in de grond gezet, er is een snelle treinverbinding met het vliegveld en een gloednieuw conferentiecentrum gebouwd. De redactie van The Economist telde op de achterkant van een bierviltje alle bedragen op en kwam tot het astronomische bedrag van 22 miljard euro; vijf keer zoveel als de totale organisatiekosten van de Olympische  Spelen in Rio de Janeiro.

Tijdelijk paradijs

Om van Hangzhou twee dagen een paradijs op aarde te maken was meer nodig dan een likje verf en een stel bouwvakkers. De lucht moest blauw zijn bijvoorbeeld. Om dat te bereiken werden honderden vervuilende bedrijven en bouwplaatsen tijdelijk gesloten en het autoverkeer aan banden gelegd. 

Om te voorkomen dat de buitenlandse delegaties in het drukke verkeer van Hangzhou zouden vastlopen, werden burgers gestimuleerd de stad te verlaten. Daartoe werd een verplichte zevendaagse vakantie afgekondigd en om te zorgen dat de burgers ook echt weg zouden gaan, waren de tolwegen de stad uit tijdelijk gratis, trein- en vliegtickets in prijs verlaagd en werden er vouchers uitgedeeld voor toeristische attracties buiten de stad. Naar schatting twee van de zes miljoen inwoners van Hangzhou maakten gebruik van dit buitenkansje.

Naar de Chinees

Uiteraard is er alles aan gedaan om het de gasten naar de zin te maken. Zondagavond was er het welkomstbanket in het grondig gerenoveerde Xizi-hotel (waar Mao ooit logeerde). De leiders kregen lokale specialiteiten voorgeschoteld, achtereenvolgens een amuse van gestoomde bonenpasta, ingemaakte komkommer en gerookte vis, een consommé met paddestoelen, mandarijnvis met pijnboompitjes, garnalen gekookt in groene thee, Longjinggarnalen, krabvlees in sinaasappelen, Dongpo Rou van biefstuk (in plaats van de gebruikelijke varkensbuik, vanwege de regeringsleiders die moslim zijn) en een toetje van seizoensfruit, ijs, koffie en Chinese zoetigheden.

Bij het diner werden twee Chinese wijnen geschonken, een Beijing Changyu Dry Red 2012 en de Beijing Changyu Dry White 2011. Had ik al gezegd dat er speciaal voor de G20-top een apart porceleinen servies was gemaakt? Er is meer dan een jaar gewerkt aan het servies, met handgeschilderde afbeeldingen van het beroemde Westelijke meer van Hangzhou.

Slaapmutsje

Daarna gingen de regeringsleiders uitbuiken bij een galavoorstelling op het Westelijke Meer. Regisseur Zhang Yimou, die in 2008 verantwoordelijk was voor de openingsceremonie van de Olympische Spelen in Beijing, had zich daarvoor laten inspireren door het Zwanenmeer-ballet. Daarbij werd gebruik gemaakt van hologram-techniek, zodat de dansers op het water leken te zweven.

Daarmee eindigde het officiële programma, maar een uitgelekte notitie van de Britse delegatie gaf een inkijkje in wat er daarna in de hotels van de delegaties zou kunnen gebeuren. De ambtenaren die met premier Theresa May waren meegereisd werden gewaarschuwd voor verleidelijke Chinese spionnen. Het lijkt ouderwets in een tijd van cyberspionage, maar blijkbaar was tijdens een bezoek van haar voorganger Gordon Brown in 2008 een Brits delegatielid met een leuke Chinese dame naar een hotelkamer vertrokken om daar na een paar uur zeer diepe slaap met hoofdpijn, maar zonder mobiele telefoon en de inhoud van zijn koffertje weer uit te komen nadat hij een drankje met slaapmiddel had genuttigd. Sowieso werden alle delegaties en journalisten dit jaar gewaarschuwd geen elektronische apparaten of gegevensdragers als cadeautje aan te nemen.

Trap na

Ondanks de minitieuze voorbereiding ging er af en toe toch iets mis. De meeste aandacht kreeg de tumultueuze aankomst van de Amerikaanse president Barack Obama op zaterdag. Er was geduw en getrek tussen Chinese veiligheidsmensen en de meegereisde pers. De emoties liepen zo hoog op dat zelfs de nationale veiligheidsadviseur Susan Rice door nerveuze Chinese beveiligers werd afgebekt.

Vervolgens viel aanwezigen op dat de Amerikaanse president de Air Force One verliet via een uitklapbaar trappetje in de buik van het toestel. Alle andere regerings-leiders werden op Chinese bodem ontvangen met een vliegtuigtrap met rode loper. De Amerikaanse pers zag er een diplomatieke sneer in, maar dat zegt meer over de met de president meegereisde journalisten dan over de Chinese organisatie. Want natuurlijk waren de Chinese gastheren niet zo kinderachtig geweest of de vliegtuigtrap zelfs vergeten. Het bleek uiteindelijk een verzoek van de Amerikaanse veiligheidsdienst die het maar niets vond dat de bestuurder van het wagentje met de trap geen Engels sprak en ze hem zodoende geen instructies konden geven.

Loszittende kleding

Daarnaast was er een incidentje rond de openingsrede van president Xi Jinping. Waar hij q?nggu?n yìdào t?ngsh?ng ku?nnóng (verminder belastingen, verbeter wegen, bevorder handel en wees goed voor de boeren) had moeten zeggen, las hij q?nggu?n yìdào t?ngsh?ng ku?ny? (verminder belastingen, verbeter wegen, bevorder handel en draag loszittende kleding) van de teleprompter. Eerlijk is eerlijk, de betreffende Chinese karakters lijken nogal op elkaar, maar toch was het in deze context een rare verspreking.

De censors maakten overuren om deze uitglijder op internet en sociale media klein te houden. Zelfs een verspreking paste blijkbaar niet in het ideaalbeeld dat de Chinezen van Xi wilden laten zien. De censors waren trouwens al actief met iets wat niets met loszittende kleding te maken had. Lovende reacties op de nauwsluitende qipao die Xi's echtgenote Peng Liyuan bij het welkomstdiner droeg werden massaal van internet verwijderd. Want de G20 had maar één ster en dat was natuurlijk Xi. Het waren twee fantastische dagen.

Op zaterdagavond voorafgaand aan de top was er al een bijzondere ontmoeting geweest tussen president Xi en Obama. De twee gingen na een vier uur durende bespreking nog een nachtwandeling bij het meer maken. Het spontane onderonsje was zorgvuldig geregisseerd, want halverwege kwamen de twee bij een pagode waar de thee (en een camerateam) klaarstond. Allemaal bedoeld voor de Chinese tv-kijker: Xi en Obama, de twee machtigste mannen ter wereld die het samen zo goed kunnen vinden.

Op Twitter plaats ik regelmatig bijzondere verhalen en foto's uit China: #blogaap