Tumultueuze beëdiging parlementariërs Hong Kong

Het heeft niet lang geduurd voordat in september gekozen parlementsleden die meer autonomie of onafhankelijkheid van China bepleiten voor politiek vuurwerk zorgen. De eerste zittingsdag van de nieuwe LegCo stond bol van grote en kleine protestacties. De vergadering moest enkele keren worden geschorst.

Het hoofd van het parlementssecretariaat Kenneth Chen besloot de eedaflegging van Sixtus Leung, Yau Wai-ching (foto) en Edward Yiu ongeldig te verklaren. Onduidelijk is of hij daartoe bevoegd is; het drietal is democratisch gekozen.

Onderdeel van China

Het draaide allemaal om de tekst van de eed. Daarin staat tot drie keer toe dat de speciale autonome regio Hong Kong onderdeel uitmaakt van China. Leung en Yau van Youngspiration weken van hun eed af door trouw aan 'de natie Hong Kong' te beloven. Bovendien spraken zij opzettelijk de naam van China verkeerd uit, op een manier die verwijst naar hoe Japanners tijdens de Tweede Wereldoorlog de naam uitspraken. Leung hield daarbij niet twee vingers omhoog, maar hield ze gekruist.

Toen hen gevraagd werd de eed te herhalen, sprak Yau over de 'People’s Refucking of Shina'. Leung, Yau en hun partijgenoot Yiu ontrolden een vlag met daarop de tekst 'Hong Kong is niet China'. De secretaris-generaal Chen besloot dat deze actie in tegenspraak was met de eed, die daarom ongeldig moest worden verklaard. Andere pro-democratieparlementsleden protesteerden daartegen of vroegen tevergeefs om uitleg.

Ongenoegen

Ook andere parlementsleden maakten van de gelegenheid gebruik hun ongenoegen te uiten. Fernando Cheung verscheurde de tekst van een eerder besluit waarin de procedure voor het kiezen van de stadsbestuurder is vastgelegd. Leung Kwow-hung opende een gele paraplu tijdens de eedaflegging; een verwijzing naar de Paraplu-demonstraties van eind 2014.

Lau Siu-lai las zijn eed vertraagd voor, waardoor hij meer dan tien minuten over de 77 woorden deed. Verschillende parlementariërs voegden eigen woorden aan de eed toe. Zoals studentenleider Nathan Law, die eindigde met een citaat van Gandhi: "U kunt mij ketenen, u kunt mij martelen, u kunt zelfs dit lichaam verwoesten. Maar u kunt nooit mijn geest gevangen zetten."

Pro-Beijing

Parlementslid Ann Chiang had juist een steunbetuiging aan de band tussen China en Hong Kong in petto. Zij sprak haar eed uit in het Mandarijn, de officiële taal van het vasteland, in plaats van het in Hong Kong gebruikelijke Kantonees.

Voor de partijleiding in Beijing is een onafhankelijk Hong Kong onbespreekbaar. De regering heeft zelfs gesuggereerd dat politici die onafhankelijkheid nastreven ongeschikt zijn om in de LegCo plaats te nemen of dat zij moeten worden gestraft omdat deze mening in strijd is met de huidige grondwet, waarin staat dat Hong Kong onlosmakelijk onderdeel van de Volksrepubliek uitmaakt.

UPDATE - De kersverse LegCo-voorzitter Andrew Leung heeft dinsdag besloten de eedaflegging van Lau Siu-lai en Wong Ting-kwong te herroepen. Ook zij hadden zich niet aan de oorspronkelijke tekst gehouden.