Spanningen rond omstreden eilanden lopen op

Als gevolg van een veranderende veiligheidssituatie, heeft Japan een amfibische gevechtseenheid nodig en moet het over drones kunnen beschikken. Bovendien wil het meer wapensystemen die ballistische raketten kunnen uitschakelen. Dat zijn de opvallendste punten uit het Japanse defensieplan dat vrijdag werd gepresenteerd. Territoriale conflicten met China en toenemende dreiging van Noord-Korea worden als redenen genoemd. Japan heeft dit jaar voor het eerst in elf jaar meer geld voor defensie uitgetrokken.

Japan beschikt al over een amfibische gevechtseenheid van 660 man, maar het rapport spreekt over de vorming van een nieuwe eenheid naar voorbeeld van de Amerikaanse mariniers. De eenheid moet de beschikking krijgen over landingsvaartuigen en vliegtuigen die de militairen snel over grote afstand kunnen verplaatsen.

Preventieve aanval

Onduidelijkheid ontstond vandaag over de Japanse wens om een preventieve aanval uit te kunnen voeren. In een donderdag uitgelekte versie stond dat nog wel. Maar in de vrijdag officieel gepresenteerde versie werd dat onderwerp zorgvuldig vermeden. Wel wil Japan verder investeren in systemen die ballistische raketten kunnen uitschakelen. Die wens lijkt vooral te zijn ingegeven door het nucleaire programma van Noord-Korea. 

Duidelijk is dat Japan niet meer afhankelijk wil zijn van de VS als het gaat om de mogelijkheden om vijandelijk gebied te treffen. "Maar we spreken niet over een preventieve first-strike aanval", benadrukte een defensiewoordvoerder.

Kat-en-muis

Ondertussen lopen de spanningen op rond de omstreden Diaoyu-eilanden, die in Japan Senkaku heten. China stuurde woensdag vier vaartuigen van de nieuw gevormde kustwacht naar het gebied. Anders dan voorheen, zijn deze schepen van lichte wapens voorzien, zoals machinegeweren en een dekkanon.

Vrijdag was er een ontmoeting met Japanse patrouilleschepen. De Chinezen riepen de Japanners op weg te gaan, en verklaarden 'luid en duidelijk' dat de eilanden Chinees grondgebied zijn. Woensdag was er een ander incident, toen een Chinees Y-8 patrouillevliegtuig voor het eerst tussen Okinawa en de omstreden eilanden een vlucht uitvoerde van het Chinese vasteland naar de Pacific en terug. Het gebied is open zee, maar Japan stuurde gevechtsvliegtuigen de lucht in om de Y-8 te volgen. Defensie-experts waarschuwen dat het militaire vertoon vroeg of laat tot ongelukken kan leiden, die de spanning verder zullen opvoeren.

Dwang en intimidatie

De Japanse premier Shinzo Abe riep vrijdag op zo snel mogelijk een veiligheidstop met China te beleggen om de spanningen rond de eilanden te bespreken. Abe bezoekt op dit moment Maleisië, Singapore en de Filipijnen, landen die ook territoriale conflicten met China hebben.

Hij riep vrijdag in Singapore op tot een 'gezamenlijk besef dat de Aziatische Pacifische regio een gebied is dat wordt geregeerd door de wet en niet door dwang en intimidatie.'