Partij besluit tot grote schoonmaak

Vier dagen lang zaten de belangrijkste partijleiders opgesloten in het Jingxi hotel in Beijing. Nu de topontmoeting donderdagmiddag is afgerond druppelen de eerste resultaten naar buiten. Vanzelfsprekend worden de besluiten die de berichtgeving moeten domineren het eerst door Xinhua bekend gemaakt.

Het plenum heeft twee documenten aangenomen over het uitbannen van corruptie, meldt het staatspersbureau. Het eerste betreft een gedragscode voor partijleden. Het tweede de manier waarop de interne discipline moet worden gehandhaafd. Afgesproken is onder meer dat een einde moet komen aan het kopen en verkopen van functies of een plek als volksvertegenwoordiger. Het CCTV-avondjournaal sprak herhaaldelijk over ganjing, opruimen.

Hart

Opvallend is verder dat het communiqué dat na afloop werd verspreid president Xi Jinping (archieffoto) aanduidt als 'het hart van het leiderschap'. Dat lijkt een detail voor iemand die drie sleutelfuncties combineert: president, partijleider en opperbevelhebber. Maar in China betekent het meer: Xi krijgt daarmee door de partij de hoogste autoriteit toegekend die hem een doorslag-gevende stem in belangrijke beslissingen geeft en openlijke tegenspraak vrijwel onmogelijk maakt. Zijn voorganger Hu Jintao verkreeg deze status nooit.

De partij maakte echter ook bekend dat het vasthoudt aan het collectieve leiderschap. Blijkbaar wilde men wel de macht van Xi versterken, maar tegelijkertijd een signaal afgeven dat hij geen absoluut leider is. China besloot tot een systeem van collectief leiderschap na de dood van Mao, om te voorkomen dat een leider nogmaals eigenhandig het land in chaos zou storten.

Stoelendans

Op het plenum komen een kleine vierhonderd machtige partijleden bij elkaar. Het gaat om de leden van het permanente comité van het Nationaal Volkscongres, hun plaatsvervangers en de leden van het politbureau. In feite zijn dit de machtigste mannen en vrouwen van China en wordt het plenum gebruikt voor politiekinhoudelijke discussie over de koers van de Volksrepubliek. Het zesde plenum is extra belangrijk, omdat hier de beslissingen worden voorgekookt voor het Partijcongres dat volgend najaar wordt gehouden.

Veel van wat hier achter gesloten deuren wordt besproken blijft geheim. Zo zullen we voorlopig nog niets horen over de stoelendans waarover het partijcongres volgend jaar zal beslissen. Verschillende leden van het politbureau en zijn permanente comité gaan volgend jaar met pensioen. Xi zal bondgenoten op de vrijkomende plekken willen benoemen om zijn macht te consolideren. Opvallend was dat een tiental partijfunctionarissen op provinciaal niveau als toehoorder bij het plenum was uitgenodigd. Waarschijnlijk gaat het om partijbonzen die volgend jaar promotie naar het hoogste niveau maken. Ook zal volgend jaar duidelijk worden wie Xi als zijn kroonprins beschouwt die hem in 2022 zal opvolgen.

Meer weten over het plenum? Luister dan het interview terug dat ik aan de vooravond van deze bijeenkomst gaf op Radio 1.