Broodje Blogaap Jaaroverzicht 2016

Januari: Gekrenkte gevoelens in China maakten deze maand een nieuw slachtoffer: Chou Tzuyu. Het leven leek de 16-jarige zangeres van de populaire Taiwanese band Twice toe te lachen, maar in januari kwam daar een abrupt einde aan. Zij mocht optreden op de Zuidkoreaanse televisie, samen met tienersterretjes uit andere Aziatische landen. Iemand had het een goed idee geleken als de meisjes ieder met een vlaggetje van hun land zouden zwaaien.

Het was misschien niemand opgevallen, ware het niet dat een andere Taiwanese zanger, Huang An, er gretig de aandacht op vestigde. Al snel was het Chinese vasteland in rep en roer, want als Chou Tzuyu per se met een vlag van haar moederland moest zwaaien, dan moest dat natuurlijk de vlag van de Volksrepubliek zijn, niet de Taiwanese vlag.

Klein bier, zou je denken. Niet in China. Hoe gevoelig de relaties tussen Taiwan en China zijn, bleek toen boekingen van Twice in China massaal werden geannuleerd. De Chinese mobieltjesmaker Huawei haalde een ferme streep door haar sponsorcontract en toen ook andere muzikanten en acteurs van het entertainmentbedrijf JYP naar hun optredens in China konden fluiten was de maat vol. Al was het maar omdat JYP als gevolg van het relletje 10 procent van zijn beurswaarde verloor.

De arme Chou Tzuyu maakte een videoboodschap waarin ze asgrauw en bedremmeld haar diepe spijt betuigde en haar ferme geloof uitsprak dat er maar één China is.

Eind goed, al goed? Niet bepaald, want nu zijn de jongeren in Taiwan woedend op het arme schaap. Zij vinden het maar niks dat de wereld doet alsof Taiwan geen land is en dat China blijkbaar kan afdwingen dat hun sterren door het stof gaan voor iets dat in Zuid-Korea is gebeurd.

 

Februari: Een rechtbank in Beijing heeft een man veroordeeld die een wel zeer inventieve manier had bedacht om geld te verdienen; hij was zijn eigen tolweg begonnen. Met een graafmachine blokkeerde hij een doorgaande weg in het zuiden van de Chinese hoofdstad.

Zo dwong hij vrachtwagenchauffeurs die wilden passeren tot het betalen van tol. De illegale tolgaarder vroeg 2000 yuan per vrachtwagen (300 euro), maar nam ook genoegen met vijf sloffen sigaretten.

De politie kwam de man op het spoor na klachten van buurtbewoners. De man verdedigde zich met het argument dat hij op eigen initiatief de weg had gerepareerd door gaten te vullen en ander onderhoud te plegen. De rechters waren niet onder de indruk van deze toldwaze reden en veroordeelden de man tot een jaar gevangenisstraf.

 

Maart: Waar hadden Chinezen het in maart over op het internet? Over A4'tjes natuurlijk! Om precies te zijn: de A4-uitdaging. Duizenden Chinese dames plaatsten een foto van zichzelf met een stukje papier voor de buik om te laten zien dat ze slanker waren dan een -rechtop gehouden- A4'tje. Je denkt er niet altijd over na, maar een velletje briefpapier is 21 centimeter breed.

Het was de zoveelste Chinese internetrage rondom slankheid; eerder schreef ik al over de naveluitdaging (met je hand achter je rug om aan de voorkant tot je navel rijken) en de sleutelbeenuitdaging (ben je zo slank dat je een stapeltje muntjes op je sleutelbeen kan laten rusten?).

Behalve ongelukkig worden, konden veel Chinezen ook om deze hype lachen. Het aantal parodieën was niet te tellen. De mooiste vond ik de foto's van vrouwen met hun diploma voor hun buik en het onderschrift: maakt dit papier me dik?

 

April: Bent u al met de kids naar Zootopia geweest? En is u ook opgevallen dat deze Disneyfilm boordevol westerse propaganda zit? Je ziet het pas als je het door hebt, zei Confucius al. En het dagblad van het Chinese leger is er zeker van dat ze 'onzichtbare propaganda' in de kinderfilm heeft ontdekt.

Volgens een vlammend krantencommentaar, geschreven door een docent van de legeracademie in Nanjing, probeert de Amerikaanse filmindustrie de kindergeest te vertroebelen door goed en kwaad om te draaien. De film draait namelijk om een konijn en een vos die samen de verdwijning van roofdieren onderzoeken. Uiteindelijk blijken schapen, die nota bene ook nog voor de overheid werken, de daders van de ontvoeringen te zijn.

Een duidelijk geval van propaganda dus, want in het echte leven, schrijft de commentator voor alle duidelijkheid, zijn het de wolven die schapen aanvallen. En niet andersom dus.

Volgens het commentaar hebben de Verenigde Staten een 'stabiele en volgroeide' methode ontwikkeld om westerse waarden te exporteren via de amusementsindustrie. "Hollywood is al geruime tijd een propagandamachine voor de VS", schrijft de auteur. En hij kan het weten.

 

Mei: En waar hadden Chinezen het in mei over op het internet? Over een handtastelijke vrouw in Jinan natuurlijk. Zij heeft al verschillende keren in de bus mannen betast. Dat leverde haar in het Volksdagblad de bijnaam knuffelvrouw op. Slachtoffers zeggen dat ze niet weten hoe ze moesten reageren en klaagden dat andere passagiers zich afzijdig hielden.

Natuurlijk zijn er de voorspelbare reacties van mannen die willen weten op welke buslijn zij met deze jonge vrouw kunnen reizen. Maar veel leuker zijn de reacties die het gebruikelijke narratief van aanrandingen omdraaien. "Mannen moeten zichzelf beter leren verdedigen. Misschien moeten zij niet alleen het huis verlaten", schreef een internetgebruiker. "Deze mannen hebben waarschijnlijk onvoldoende terughoudendheid bij hun kledingkeuze getoond", schreef een ander. "Jij bent natuurlijk zo'n type dat zich uitdagend kleedt om met vrouwen te flirten. Waarom zou ze anders jou hebben uitgekozen in een bus vol andere mannen?", reageert weer iemand. "Het is je eigen schuld dat je bent aangerand. Wees blij dat je niet bent verkracht", is een ander commentaar.

 

Juni: Bedriegers heb je in alle soorten en maten. Maar Miao Songtao is een hele grote. Hij overtuigde in oktober niet alleen zijn online date dat hij een vrouw was; na enkele afspraakjes wist hij zijn kersverse partner ervan te overtuigen met hem te trouwen omdat hij zwanger was.

De schoonfamilie was euforisch dat hun zoon eindelijk onder de pannen was en organiseerde een uitgebreide bruiloft. Helaas verdween de bruid drie dagen later met medeneming van vrijwel alle huwelijksgeschenken en contant geld. Kan gebeuren, in iedere familie gebeurt weleens wat.

Totdat de politie bij de verlaten bruidegom aanklopte met de mededeling dat zijn met de noorderzon vertrokken partner was gevonden. Miao was tegen de lamp gelopen nadat een inwoner van Ruzhou aangifte had gedaan van afpersing. Een vrouw met de naam Miao Xiaomin had hem online 31.000 yuan (4.500 euro) afgetroggeld met valse beloftes om hem te ontmoeten. Toen de politie Miao in een internetcafé arresteerde ontstond er verwarring. Voor hen stond een vrouw, maar volgens de ID-kaart was Miao toch echt een man. Uit onderzoek bleek hij in totaal elf mannen te hebben opgelicht door zich als vrouw voor te doen.

Tijdens zijn verhoor zei Miao dat hij niet zeker wist of hij op mannen of vrouwen viel. Een ding wist hij wel: hij was gek op geld. Chinese internetgebruikers maken zich vrolijk over de zaak, maar blijven evenwel met een aantal vragen zitten. Blogaap zegt: zolang de seksuele voorlichting in China niet verbetert, zullen er nog vele Miao's volgen.

 

Juli: Een oplichter in Chongqing troggelt al jaren vrouwen geld af door zich voor te doen als politieagent. Maar ondanks zijn indrukwekkende uniformen en diploma's aan de muur (allemaal gewoon op Taobao verkrijgbaar) had hij toch moeite om de familie van zijn nieuwe schatje te overtuigen.

In plaats van de vrouw als een risico te beschouwen, koos hij voor de aanval. Hij nam haar mee naar het hoofdbureau voor een rondleiding. Daar commandeerde hij agenten heet water voor zijn vrouw te halen. Vragen over wie hij eigenlijk was pareerde hij brutaal met de opmerking dat hij net was benoemd als hoofd van de recherche en dat hij later aan de teamleden zou worden voorgesteld.

Maar er waren niet zoveel telefoontjes voor nodig om te ontdekken dat de man de boel belazerde. De rondleiding eindigde in de cel. Tijdens het verhoor bekende de man dat hij met nog vier vrouwen een relatie onderhield en hen geld vroeg voor de behandeling van zieke familieleden.

 

Augustus: Goed nieuws en slecht nieuws voor een 45-jarige man in Guangzhou. Hij had een aanvraag ingediend voor een verklaring van goed gedrag. Maar de politie weigerde hem dat, omdat uit de administratie bleek dat de man in 2006 ter dood was veroordeeld wegens ontvoering. Dat niet alleen, volgens die gegevens was hij ook al tien jaar geleden geëxecuteerd.

Dat verbaasde de man, vertelde hij aan een lokaal radiostation. Niet alleen omdat hij nog leefde. Maar ook omdat hij sinds zijn executie al verschillende malen officiële paperassen had gekregen, zoals documenten om naar Hong Kong en Macau te kunnen reizen.

Na onderzoek bleek alles op een administratieve vergissing te berusten. Ambtenaren hadden twee maal hetzelfde ID-nummer uitgegeven. De vergissing was niet eerder opgemerkt, omdat die andere persoon toevallig dezelfde familienaam en roepnaam had. Volgens persbureau Xinhua zijn er in de loop der tijd meer dan een miljoen ID-nummers dubbel uitgegeven, maar probeert de Chinese overheid het aantal 'herhaalde identiteiten' terug te brengen.

 

September: Net als je denkt dat je alles gezien hebt, is er toch weer een verhaal waarvan je van je stoel valt. Bewoners van Qingdao deelden deze week op Weibo en WeChat foto's van een ongewone straatruzie tussen een taxichauffeur en een man met een aap.

De drie hadden mot gekregen toen de aap van de achterbank naar voren was gekropen en aan het stuur van de taxi begon te trekken. Daar was de taxichauffeur niet van gediend. Hij parkeerde de auto en zette zijn passagiers op straat. Vervolgens weigerde de passagier (en de aap) te betalen voor het ritje.

Er ontstond ruzie, die zo hoog opliep dat de politie eraan te pas kwam. Die oordeelde dat de chauffeur het recht heeft passagiers die zich niet gedragen uit zijn taxi te zetten en om vergoeding van de ritprijs kan vragen, ook als de rit niet is afgemaakt. De boze passagier begrijpt niet waarom de taxichauffeur problemen maakt; volgens Shanghai Daily zei de man dat de aap ook kan fietsen en dus heel goed in staat is een voertuig te besturen. Volgende keer op de tandem dan maar.

Blogaap zegt: ik zit weleens in een Chinese taxi en ik sluit helemaal niet uit dat de aap een betere chauffeur zou zijn.

 

Oktober: Vier medewerkers van het milieubureau in Xi'an zijn door de politie aangehouden wegens het rommelen met onderzoek naar de luchtkwaliteit. Drie van hen worden ervan verdacht plukken katoen te hebben gebruikt om de lucht die in de meetapparatuur stroomt te filteren.

Dat leverde blijkbaar onvoldoende resultaat op, want de chef wordt ervan beschuldigd dat hij de luchtkwaliteitsdata handmatig in de computer heeft aangepast. Wat het viertal bijzonder kwalijk wordt genomen is dat zij beelden van bewakingscamera's hebben gewist om hun sporen te maskeren. Medewerkers van de centrale overheid hadden namelijk aangekondigd naar Xi'an te komen, omdat ze een spectaculaire verbetering van de luchtkwaliteit hadden geconstateerd. Het leek de vier geen goed idee dat duidelijk zou worden hoe ze dat precies hadden bereikt.

Lokale milieubureaus staan onder grote druk van de centrale overheid om luchtvervuiling aan te pakken. Bij onvoldoende resultaat dreigen disciplinaire maatregelen. Lokale overheden en bedrijven voelen er juist weinig voor om de oorzaken van luchtvervuiling stevig aan te pakken. Dat is duur en lastig.

 

November: Behalve veel rode stempels hebben officiële documenten in China nog iets nodig: een vingerafdruk van de ondertekenaar. Niet zo gek in een land waar niet iedereen kan lezen en schrijven. En 85 procent van de bevolking dezelfde honderd familienamen deelt.

In het geval van Wu Jianping betekende het dat hij geen hypotheek kon krijgen. Want Wu's beide armen moesten op vijfjarige leeftijd worden geamputeerd nadat hij met een hoogspanningsleiding in aanraking was gekomen. Hoewel hij wel heeft geleerd met een pen in zijn mond een handtekening te zetten, weigerden verschillende banken hem de lening.

Pas toen internet volliep met verontwaardigde reacties, gingen de banken door de bocht. Het is een staaltje formalisme waar veel Chinezen een broertje dood aan hebben. Vorig jaar eiste een Chinese bank schriftelijk bewijs dat een klant alleenstaand was. En de man die bij het verkrijgen van een reisvergunning niet alleen werd gevraagd wie zijn moeder was, maar ook om het bewijs daarvan, zorgde zelfs voor een nieuw gezegde: bewijs dat jouw moeder jouw moeder is.

 

December: Een opvallende rechtszaak in Jinan. Daar daagde een restauranthoudster de rechtbank voor het gerecht. In 2009 overtuigden rechtbankmedewerkers haar dat ze veel meer klandizie zou krijgen als ze bij haar op de pof konden eten. Dat klopte ook, ze aten graag en veel bij haar. Ze betaalden alleen de rekening niet.

Toen het openstaande bedrag was opgelopen tot 24.000 yuan (3.500 euro) had ze er de buik van vol. Maar de vraag is of ze gelijk gaat krijgen. De rechtbankpresident zei tegen de lokale krant dat de vrouw de verkeerde partij heeft gedaagd. Zij zou de individuele werknemers moeten dagvaarden die voor de rekening hebben getekend en die toevallig allemaal bij de rechtbank werken. Geen woord over het laakbare gedrag van zijn rechtbankmedewerkers overigens.

 

Op Twitter plaats ik regelmatig bijzondere verhalen en foto's uit China: #blogaap

vrijdag 30 december 2016