China boos op Ted Cruz; Cruz boos op China

Zondag maakte president Tsai een tussenlanding in Houston op weg naar Midden-Amerika. Ze werd daarbij ontvangen door Cruz en Abbott en sprak met hen over Amerikaanse wapen-leveranties, diplomatieke uitwisselingen, economische samenwerking en energiebeleid. Ook werden cadeaus uitgewisseld (een klok en een vaas). Abbott publiceerde op Twitter een foto van de ontmoeting, waarbij Amerikaanse, Texaanse en Taiwanese vlaggetjes op tafel staan.

Maandag liet het Chinese ministerie van buitenlandse zaken weten dat het niet gelukkig was met de ontmoeting. "We verzetten ons fel tegen leiders van de regio Taiwan, die tijdens een zogenaamde tussenstop enige vorm van contact hebben met Amerikaanse functionarissen en activiteiten ondernemen die botsen met Chinees-Amerikaanse relaties en deze beschadigen", aldus woordvoerder Lu Kang.

Boze verklaringen

Cruz onthulde zondag dat hij 'een curieuze brief' had ontvangen van het Chinese consulaat, waarin hem werd ontraden Tsai te ontvangen. "De Volksrepubliek China moet begrijpen dat we in Amerika zelf beslissen welke bezoekers we ontvangen", reageerde de republikeinse senator. "Dit gaat niet over de Volksrepubliek. Dit gaat over de relatie tussen de VS en Taiwan, een bondgenoot die we op basis van de [Amerikaanse] wet moeten beschermen."

Het kantoor van Tsai bevestigde maandag berichten dat zij bovendien telefonisch contact heeft gehad met senator John McCain, in zijn hoedanigheid als voorzitter van de senaatscommissie voor defensie. Nog zo'n stap die in Beijing tot grote woede zal leiden.

Rondreis Midden-Amerika

Tsai doet de komende dagen Honduras, Nicaragua, Guatemala en El Salvador aan. Deze Middenamerikaanse landen behoren tot de spaarzame staten die wel diplomatieke relaties met Taiwan en niet met de Volksrepubliek China onderhouden. Op 13 januari zal ze op de terugreis opnieuw een tussenstop in de VS maken; dit keer in San Francisco. Het overgangsteam van aanstaande president Donald Trump heeft te kennen gegeven dat er geen ontmoeting met Tsai op de agenda staat.

De Chinese partijtabloid Global Times publiceerde zondag een furieus commentaar, waarin de VS en Taiwan gewaarschuwd werden geen activiteiten te ondernemen die het Eén China-principe ondermijnen. "Vasthouden aan het principe is niet zomaar een Chinees verzoek aan Amerikaanse presidenten, maar een verplichting om de Chinees-Amerikaanse relaties te kunnen voortzetten en de bestaande orde te respecteren", aldus het commentaar. "Als Trump terugkomt op het Eén China-beleid, zal het Chinese volk van zijn regering eisen dat het wraak neemt. Er is geen ruimte voor onderhandelingen."

Isolatie

De Volksrepubliek beschouwt Taiwan als een afvallige provincie die met het moederland moet worden herenigd. De Eén China-politiek vormt de basis voor het buitenlands beleid van Beijing. Volgens die doctrine kunnen andere landen niet tegelijkertijd met de Volksrepubliek en Taiwan zaken doen. China hoopt op die manier Taiwan diplomatiek te isoleren en zo het eilandbestuur te dwingen toenadering te zoeken.

De regering in Beijing is zeer wantrouwig ten aanzien van president Tsai, die zij ervan verdenken een onafhankelijk Taiwan na te streven. Een telefoontje tussen Trump en Tsai leidde in december tot een felle reactie van de Chinezen.

UPDATE - Tsai heeft op de terugweg haar tussenlanding in San Francisco op zaterdag gebruikt voor een bezoek aan het hoofdkantoor van Twitter. Voor zover bekend heeft zij geen Amerikaanse overheidsfunctionarissen ontmoet. Wel werd Tsai ontvangen door het stadsbestuur.