Verhitte discussie op congres orgaanhandel

China wil strenger toezicht van de wereldgezondheidsorganisatie WHO op illegale orgaanhandel en orgaantoerisme. Dat zei Huang Jiefu, hoofd van China's orgaanprogramma, dinsdag op een internationale conferentie in Vaticaanstad.

Sommige deelnemers gaat dat niet ver genoeg. Zij menen dat China onvoldoende openheid van zaken geeft over orgaantransplantaties en roepen daarom op tot onverwachte inspecties. Daar wil China niets van weten; zij wil niet als enige land worden onderworpen aan controles.

Dialoog

China's deelname aan de conferentie is omstreden. Actiegroepen menen dat de aanwezigheid van een delegatie de Chinese transplantatiepraktijk legitimiteit geeft. Ook deelnemers van andere landen zijn sceptisch of China afscheid heeft genomen van de praktijk dat organen bij geëxecuteerde gevangenen worden weggenomen. De organisatie meent echter dat het belangrijk is om met China over dit onderwerp in gesprek te blijven en te helpen de overstap te maken naar een volledig vrijwillig donatiesysteem.

Huang stelde dat sinds 2015 geen organen meer bij ter dood gebrachte gevangenen gedwongen worden weggehaald. Hij sloot echter niet uit dat dit incidenteel toch gebeurt, maar ontkende dat het om grote aantallen gaat en benadrukte dat de Chinese overheid hier tegen optreedt.

Wachtlijsten

Critici denken dat China nooit zo snel de overgang naar een vrijwillig donorsysteem heeft kunnen maken en dus simpelweg vanwege de lange wachtlijsten voor een donororgaan nog afhankelijk is van ter dood gebrachte gevangenen. Ook zou er een levendige illegale handel bestaan in organen, waarvoor rijke Chinezen grif betalen. Nabestaanden van de gevangenen zouden onder druk worden gezet om met 'vrijwillige donatie' in te stemmen.

Huang probeerde die scepcis weg te nemen, door nieuwe cijfers te presenteren. Daaruit zou blijken dat 104.538 personen zich in 2016 hebben laten registreren als orgaandonor; vier keer zoveel als het jaar ervoor. Door de groei van het aantal donoren zouden vorig jaar 11.296 organen beschikbaar zijn gekomen van 4.080 personen. Huang benadrukte dat de toename niet betekent dat alle geregistreerde donors te zijner tijd ook hun organen afstaan; hun nabestaanden houden daarover het laatste woord. In de Chinese cultuur is het gebruikelijk dat het lichaam van een overledene intact blijft. Veel gewone Chinezen vinden echter niets mis met het systeem van de orgaanoogst bij geëxecuteerde gevangenen; zij menen dat criminelen op die manier iets terugdoen voor de maatschappij.