Tillerson is als was in Chinese handen

Amerika is bereid de relatie met China te ontwikkelen op basis van het vermijden van conflicten, het vermijden van confrontatie, wederzijds respect en wederzijds profijtelijke samenwerking. Dat heeft minister Tillerson zondag gezegd tijdens een ontvangst door president Xi in de Grote Hal van het Volk.

Terwijl Tillerson zonder journalisten naar huis vloog, bracht het Chinese staatspersbureau onmiddellijk zijn weergave naar buiten van wat volgens China de belangrijkste uitkomsten waren. "U heeft gezegd dat Chinees-Amerikaanse relaties alleen vriendelijk kunnen zijn. Ik wil hier mijn waardering voor uitdrukken", citeerde Xinhua president Xi. "Wij beiden verwachten een nieuw tijdperk voor constructieve ontwikkeling." Xi zou bovendien hebben benadrukt dat beide landen elkaars kernbelangen en zorgen respecteren.

Topontmoeting

De Chinese president heeft tijdens het gesprek zijn Amerikaanse ambtsgenoot uitgenodigd voor een bezoek later dit jaar. Tillerson nam die uitnodiging aan en zei dat Trump er naar uitziet de Volksrepubliek te bezoeken. Opmerkelijk genoeg kwam er geen bevestiging dat Xi begin april voor een informele ontmoeting met Trump naar de VS reist. Dat zou er op kunnen wijzen dat beide landen het over belangrijke uitgangspunten nog niet eens zijn.

Dat kan over de plaatsing van het Amerikaanse THAAD anti-raketsysteem in Zuid-Korea gaan, waarbij de Chinezen zich nog niet hebben neergelegd. Maar het kan evengoed de Amerikaanse opstelling jegens Taiwan zijn. Voor Tillersons aankomst in Beijing werd bekend dat Amerika een omvangrijke wapenleverantie overweegt. Taiwan hoopt dat het dit keer ook high tech wapens kan bestellen, zoals stealth-straaljagers en anti-raketsystemen.

Noord-Korea

Op zaterdag sprak Tillerson al met de Chinese minister van buitenlandse zaken Wang Yi. Toen stond onder andere Noord-Korea op de agenda. Wang gebruikte de gezamenlijke persconferentie met Tillerson om de Amerikanen van repliek te dienen over de Chinese inspanningen om het Noordkoreaanse kernwapenprogramma tegen te gaan. "De enorme en belangrijke inspanningen die China heeft gedaan zijn zichtbaar voor iedereen", zei Wang. En hij riep alle betrokken partijen 'inclusief onze vrienden uit de VS' op het hoofd koel te houden.

De dag voordat Tillerson in Beijing landde had president Trump via Twitter kritiek geleverd op de Chinese inzet. Tillerson, die zei dat hij was verrast door de presidentiële tweet, zei daarentegen precies wat Beijing horen wilde: samen met China de regering in Pyongyang tot een koerswijziging bewegen. Zondag maakte het Noordkoreaanse staatspersbureau bekend dat er een succesvolle test was geweest met een nieuwe raketmotor. Waarschijnlijk gaat het om de aandrijving voor een nieuwe langeafstandsraket, die ook de VS kan bereiken.

Veelbesproken trip

Daarmee komt een einde aan de veelbesproken eerste buitenlandse reis van de nieuwe minister van buitenlandse zaken. Voor China deed Tillerson Japan en Zuid-Korea aan. Zijn programma in Seoul werd onverwacht ingekort omdat Tillerson vermoeid zou zijn.

Bij de Amerikaanse pers zorgde Tillerson voor opgetrokken wenkbrauwen omdat hij tegen de gewoonte in geen journalisten met hem mee liet reizen, op een verslaggever van een rechtse website na. Later rechtvaardigde Tillerson die beslissing met de opmerking dat hij het press corps niet had uitgenodigd omdat daardoor zijn vliegtuig sneller kon vliegen.