Panama erkent China; breekt met Taiwan

Het nieuws werd maandagavond op de Panamese televisie aangekondigd door president Juan Carlos Varela (afbeelding). Hij noemde het aanknopen van diplomatieke relaties met China "het juiste pad voor de natie". Direct gevolg van het besluit is dat Panama de diplomatieke banden met Taiwan met onmiddellijke ingang verbreekt.

Niet veel later werd in Beijing, wegens het tijdsverschil op dinsdagochtend, al een gezamenlijk communiqué ondertekend waarin de Chinese minister van buitenlandse zaken Wang Yi en de Panamese vice-premier Isabel de Saint Malo de Alvarado de beslissing bekrachtigden. In de verklaring staat: "De Panamese regering erkent dat er maar één China is, dat de regering van de Volksrepubliek de enige legale regering is die geheel China vertegenwoordigt en dat Taiwan een onlosmakelijk deel uitmaakt van het Chinese territoir."

Chequeboek-diplomatie

Panama is het derde land op rij dat van kamp wisselt. In maart 2016 verbrak Gambia de diplomatieke banden met Taiwan in ruil voor die met China. Daarmee kwam een einde aan een achtjarige status quo waarin China en Taiwan geen bondgenoten van elkaar afsnoepten. In december volgde Sao Tomé en Principe.

De Taiwanese regering reageerde bitter op het nieuws. Volgens Taipei is de Panamese regering 'gezwicht voor economische voordelen' en heeft het tegen Taiwan 'gelogen' over zijn intenties. De verklaring voegt toe dat Taiwan niet van plan is met Beijing de strijd aan te gaan met 'chequeboek-diplomatie'. Een opvallend verwijt, want dat is precies wat Taiwan en China lange tijd allebei deden.

Diplomatiek isolement

China beschouwt Taiwan als een opstandige provincie die met het moederland moet worden herenigd. Onder de vorige Taiwanese president, Ma Ying-jeou, ontdooiden acht jaar lang de relaties tussen het Chinese vasteland en Taiwan. Maar de vorig jaar gekozen president Tsai Ing-wen is tegenstander van die toenadering, hoewel zij zich niet ronduit voor onafhankelijkheid uitspreekt. Sinds haar aantreden voert Beijing een diplomatiek offensief om Taiwan internationaal te isoleren.

Taiwan houdt nu nog maar twintig, veelal kleine landen in de wereld over die met wie het diplomatieke relaties onderhoudt (zie overzicht). Niet uit te sluiten valt dat andere landen het voorbeeld van Panama volgen. China is de afgelopen jaren uitgegroeid tot een belangrijke economische partner van Panama. Het Chinese Landbridge Group kocht vorig jaar Panama's belangrijkste haven Margarita Island. Panama hoopt dat Chinese ondernemingen investeren in nieuwe bedrijfsterreinen rond het Panama Kanaal.

Landen die Taiwan erkennen

Zuid- en Midden-Amerika: Belize, El Salvador, Haïti, Nicaragua, St Kitts en Nevis, St Vincent & de Grenadines, Dominicaanse Republiek, Guatemala, Paraguay, Honduras en St Lucia.

Afrika: Burkina Faso en Swaziland.

Europa: Heilige Zetel (Vaticaanstad).

Oceanië: Kiribati, Nauru, Solomon Eilanden, Tuvalu, Marshall Eilanden en Palau.