Xi waarschuwt VS voor 'negatieve factoren'

Er zijn de afgelopen maanden belangrijke rsultaten geboekt in de Chinees-Amerikaanse relaties. Maar die dreigen teniet te worden gedaan door "negatieve factoren" van Amerikaanse zijde. Dat was volgens persbureau Xinhua de belangrijkste boodschap van Xi aan Trump.

Volgens het Witte Huis ging het telefoongesprek vooral over Noord-Korea en de komende G20-leiderstop, vrijdag en zaterdag in Hamburg. Maar van Chinese zijde werd de nadruk gelegd op de kwestie Taiwan. Donderdag besloot Washington tot de levering van militaire goederen aan het Taiwanese leger, zoals radarsystemen, torpedo's en afweerraketten met een totale waarde van 1,4 miljard dollar. 

Woede

Het was niet zozeer het nieuws van de wapenlevering die voor een woede-aanval in Beijing zorgde. Die was immers eerder aangekondigd, al had Beijing misschien gehoopt dat uitstel tot afstel zou leiden. Wat de Chinese leiders werkelijk boos maakte was een serie Amerikaanse acties met China als lijdend voorwerp en de timing daarvan.

China vierde dit weekeinde de twintigste verjaardag van de overdracht van Hong Kong, met Xi als stralend middelpunt. Het feestje werd vergald door een Amerikaanse verklaring op donderdag, waarin zorgen over de burgerrechten in Hong Kong werden geuit. Op vrijdag werd, naast de wapenleverantie aan Taiwan, ook bekend dat Amerikaanse autoriteiten de Bank van Dandong op een zwarte lijst hebben geplaatst vanwege transacties met het Noordkoreaanse regime.

Zuidchinese-Zee

Als klap op de vuurpijl voer de USS Stethem (foto) enkele uren voor het telefoongesprek tussen Xi en Trump vlak langs een door China gecontroleerd eiland in de Paracel-archipel. Dat deed het Amerikaanse fregat op minder dan 12 zeemijl; binnen de zone die China als territoriale wateren beschouwt. Het is de tweede keer sinds het aantreden van Trump in januari dat de Amerikaanse marine zo'n Freedom of Navigation-operatie uitvoert bij omstreden eilanden in de Zuidchinese-Zee. Washington wil ermee aangeven dat het de landmassa niet als eiland beschouwt, en er volgens internationaal zeerecht dus geen sprake van territoriale wateren is.

Onduidelijk is wat de VS precies proberen te bereiken met een serie snel opeenvolgende provocaties van Beijing. Trump heeft China's hulp bij het beteugelen van Noord-Korea hard nodig. In april waren er nog hartelijke woorden en lachende gezichten toen de twee wereldleiders elkaar in Florida voor het eerst ontmoetten. Trump sprak toen van een ontluikende vriendschap met Xi. Die idylle is voorlopig even bekoeld. Aanstaande vrijdag spreken de twee elkaar in Hamburg.