Vier parlementariërs Hong Kong verliezen zetel

Edward Yiu, Nathan Law, Leung Kwok-Hung en Lau Siu-lai hebben geen recht op hun zetel in de Legislative Council, het stadsparlement van Hong Kong. Het hooggerechtshof oordeelde vrijdag dat de vier in oktober 2016 de eed onrechtmatig hebben afgelegd. Ze hebben geen recht op een herkansing de eed uit te spreken.

In november besliste de rechtbank al dat de eedaflegging van Sixtus Leung en Yau Wai-ching onrechtmatig was. Zij hadden tijdens de eedaflegging van de voorgeschreven tekst afgeweken, gevloekt en een spandoek ontrolt (foto). Ook in hoger beroep kregen zij ongelijk. Daarop besloot het stadsbestuur de rechter te vragen zich ook over de geldigheid van de eedaflegging van vier andere parlementariërs uit te spreken. 

Onrechtmatigheden

Volgens de rechter is Yiu's eed ongeldig, omdat hij aan de voorgeschreven tekst de zin 'en te vechten voor algemeen kiesrecht' had toegevoegd.

Ook de eed van Law werd als onrechtmatig beoordeeld, omdat hij die vooraf liet gaan door een citaat van Ghandi: "U kunt me ketenen, u kunt me martelen, u kunt zelfs dit lichaam vernietigen, maar u zult nooit mijn mening veranderen."

Leungs eed zou niet rechtmatig zijn afgelegd, omdat hij volgens de rechter onvoldoende waardigheid en oprechtheid toonde. Leung betrad het spreekgestoelte met een gele paraplu -het symbool van de pro-democratieprotestbeweging- en verscheurde een wetstekst.

De eedaflegging van Lau is een verhaal apart. Zij hield zich aan de tekst, maar sprak die overdreven langzaam uit. De parlementsklerk accepteerde haar eed, maar die werd later ongeldig verklaard door de nieuwe LegCo-voorzitter. In november kreeg zij een herkansing en legde de eed rechtsgeldig af. Rechter Thomas Au oordeelde nu dat zij geen recht had op een herkansing. Hij benadrukte dat politieke afwegingen geen rol speelden in zijn beslissing.

Veto

Tegen het vonnis staat hoger beroep open. Dat betekent dat het pro-democratiekamp het maandenlang met minder stemmen moet doen. Als er herverkiezingen nodig zijn voor de vacante zetels, kan zij zelfs het benodigde aantal stemmen dat nodig is om een veto uit te spreken definitief verliezen.

In het pro-democratiekamp is met teleurstelling op het vonnis gereageerd. Zij zien in de rechtszaak een poging van het stadsbestuur de verkiezingsuitslag terug te draaien. De zaak werd op scherp gezet door een ongevraagde wetsinterpretatie door het Nationale Volkscongres in Beijing. Die preciseerde in november de regels over de eedaflegging zo dat de eed 'accuraat, compleet en gemeend' moet worden afgelegd en voegde eraan toe dat parlementariërs geen recht hebben op een herkansing. Sommige juristen in Hong Kong menen dat hiermee achteraf nieuwe regels zijn gemaakt, waarvan volksvertegenwoordigers ten tijde van de eedaflegging in oktober nog geen weet konden hebben.