Vijf vragen over de retraite van China's politieke top

Een geheime topontmoeting waar iedereen van weet?

In 1953 besloot de Chinese partijtop in de warme zomermaanden kantoor te houden aan de Bohaizee om de warmte in Beijing te ontlopen. Alle belangrijke staats- en partijorganisaties bouwden er eigen villa's voor de leiders en appartementengebouwen voor hun staf. De partij in het westelijk en het kabinet in het oostelijk deel van het complex. Andere personen die graag in de nabijheid van de macht verbleven namen hun intrek in de vele hotels en resorts.

De vorige president Hu Jintao maakte een einde aan de tijdelijke verhuizing; de airconditioning is niets voor niets uitgevonden tenslotte. Maar één ding bleef: wie er toe doet in China's politieke top is in augustus in de badplaats Beidaihe. Officieel voor een vakantie, maar het is een publiek geheim dat hier wordt vergaderd in een informele setting.

Er wordt nog steeds geheimzinnig gedaan over de bijeenkomst, wie er komt en wat er wordt besproken. Maar als de Chinese leiders in de zomer plotseling niet meer in het nieuws verschijnen, weet iedere Chinees genoeg: Beidaihe is weer begonnen.

Wie komen er naar de bijeenkomst?

Het voltallige kabinet en de partijtop bestaande uit de zeven leden van het permanente comité van het politbureau en de 18 overige leden van het politbureau. Ze worden vergezeld door andere sleutelfiguren uit de partij, het openbaar bestuur en het leger. De afgelopen jaren worden ook wel deskundigen en wetenschappers uitgenodigd om over deelonderwerpen te spreken.

Voorheen kwamen ook oud-partijleiders standaard naar Beidaihe. Dat was een teken van respect -senioriteit is belangrijk in de Chinese cultuur. Veel Chinese partijleiders blijven tot ver na hun pensionering machtig doordat ze getrouwen hebben benoemd op sleutelposities. Het is dus soms handig voor de consensus om deze invloedrijke pensionado's die verschillende bloedgroepen vertegenwoordigen bij de besluitvorming te betrekken.

President Xi Jinping heeft daar in 2015 korte metten mee gemaakt. Hij weigerde dat jaar naar Beidaihe te komen en gaf zo een krachtig signaal af aan de oud-partijleiders: jullie thee is koud geworden. Tijd om te gaan, dus.

Maar waar hebben ze het eigenlijk over?

Omdat de Beidaihe-top officieel niet bestaat, is er dus ook geen officiële agenda. Ook wordt er zoals bij andere belangrijke politieke bijeenkomsten na afloop geen communiqué verspreid met resultaten. Maar ga er maar vanuit dat alles wat belangrijk is wordt besproken.

Is dit een bijzonder jaar?

Dit jaar zal het vooral over de poppetjes gaan. In het najaar wordt namelijk het belangrijke vijfjaarlijkse partijcongres gehouden; formeel het hoogste partijorgaan. Om verrassingen te voorkomen moet die bijeenkomst zorgvuldig worden voorgekookt.

Dit partijcongres is halverwege de ambtsperiode van partijleider Xi Jinping. Om zijn macht te consolideren en zijn politieke agenda uit te kunnen voeren moet hij zoveel mogelijk medestanders op belangrijke posities benoemd zien te krijgen. Daar is alle kans voor, want de ongeschreven regels van de partij schrijven voor dat er veel toppers met pensioen moeten. En wie niet met pensioen gaat, maar toch ongewenst is kan altijd nog door een corruptieonderzoek in de problemen komen.

Op het partijcongres zullen we zien of Xi daarin geslaagd is en of hij werkelijk zo machtig is geworden zoals veel analisten denken. Misschien is hij zelfs zo machtig dat hij die ongeschreven regels gaat herschrijven en enkele loyalisten die eigenlijk met pensioen moeten toch herbenoemt. Misschien zien we een kroonprins verschijnen of -zoals geruchten gaan- zal Xi langer dan tien jaar aanblijven?

Hebben Chinese partjleiders dan helemaal geen vakantie?

Goede vraag. Beidaihe is keihard wheelen en dealen, maar wel in een informele setting. Noem het een benen-op-tafel-vergadering. Er is tijd om langs het strand te wandelen of een duik in de golven te nemen. Er is zelfs een speciaal zwemmend peloton met beveiligers die als oefening iedere dag tien kilometer zwemmen.

Buitenlandse vakanties doen de leiders uit veiligheidsoverwegingen niet aan.