Chinees plan: waterleiding tussen Tibet en Xinjiang

Een pijpleiding tussen een gebied met water in overvloed naar een van de droogste gebieden van China. Het is eerder vertoond; in 2014 werd het grootste waterbouwkundige project ter wereld in gebruik genomen: het Zuid naar Noord Wateromleidingsproject. Maar de verbinding tussen het Danjiangkou-stuwmeer naar een bassin bij het zomerpaleis in Beijing bestaat deels uit bestaande waterwegen die met pijpleidingen en pompen aan elkaar zijn geknoopt.

Voor het plan dat nu op de tekentafel ligt moet een duizend kilometer lange tunnel van vijftien meter doorsnee worden geboord in een gebied dat door aardbevingen wordt geteisterd. De krant South China Morning Post kwam het plan op het spoor toen het informeerde naar de aanleg van een pijpleiding in Yunnan.

Technische uitdagingen

Daar wordt een zeshonderd kilometer lange pijpleiding gebouwd in een bergachtig gebied met veel aardbreuken. Het project is bedoeld om een regio met waterschaarste van drinkwater te voorzien, maar Zhang Chuanqing van de Chinese Academie van Wetenschappen onthulde dat dit bovendien een demonstratieproject is om aan te tonen dat superlange tunnels in moeilijk terrein kunnen worden aangelegd.

Volgens Zhang geven breuklijnen in de bodem de grootste kopzorgen. In Yunnan zal worden geëxperimenteerd met flexibele verbindingsstukken, vergelijkbaar met hoe treinwagons aan elkaar zijn gekoppeld. Zo moeten bewegingen in de bodem worden opgevangen zonder dat de pijpleiding breekt.

Waterkracht

Ook het enorme verval is een probleem. Een dal in Sangri, zuidoostelijk van de Tibetaanse hoofdstad Lhasa, is aangewezen voor een stuw in de Yarlung Tsangpo-rivier. Dit wordt het begin-punt van een tunnel die door de Himalaya wordt geboord, naar de 3.300 meter lager gelegen Taklimatan-woestijn in Xinjiang.

De route moet vol waterkrachtcentrales worden gebouwd. Stroomopwekking is een bijkomstigheid; hun primaire doel is het water af te remmen omdat het anders de pijpleiding stukslaat. "Geen door mensen gemaakte structuur kan een permanent bombardement van water weerstaan dat van drieduizend meter naar beneden komt", zegt Zhang tegen SCMP.

Rivaal India

Zelfs als alle technische problemen worden opgelost, is er nog een pittig politiek probleem. De Yarlung Tsangpo-rivier ontspringt op Chinees grondgebied, maar stroomt daarna naar India waar de rivier Brahmaputra wordt genoemd om uiteindelijk in Bangladesh in de Indische Oceaan te stromen. India en Bangladesh zullen niet blij zijn dat China de rivier die zij voor hun drinkwatervoorziening gebruiken bij de bron af gaat tappen.

Zhang denkt desalniettemin dat Chinese beleidsmakers de voordelen van het project niet kunnen weerstaan. Hij trekt de vergelijking met het Central Valley Project in de Verenigde Staten. Daar maakte een in 1933 aangelegde waterpijpleiding van de kurkdroge San Joaquin-vallei de meest vruchtbare regio van Californië. Zhang: "Met het water van Tibet, wordt Xinjiang het Californië van China."

UPDATE - De Chinese overheid ontkent dinsdag dat het plannen ontwikkelt voor de aanleg van een pijplijn om water van de Himalaya naar de woestijn in Xinjiang te brengen. Een woordvoerder van het ministerie van buitenlandse zaken noemde het artikel in SCMP onwaar.