H7N9-virus toch van mens op mens overdraagbaar

Virologen hadden al eerder twijfels of het virus misschien toch van mens op mens kon worden overgedragen. Maar het bewijs ontbrak. De auteurs van het wetenschappelijke artikel sluiten nu vrijwel uit dat een 32-jarige vrouw het virus rechtstreeks van besmet pluimvee heeft opgelopen.

De vrouw verzorgde haar 60-jarige vader die naar later bleek met het virus was besmet. Beiden belandden in het ziekenhuis en overleden. De onderzoekers hebben de periode waarin besmetting moet zijn opgetreden gereconstrueerd en komen tot de conclusie dat het 'de meest waarschijnlijke optie' is dat zij door haar vader is besmet. Mogelijk dat overdracht makkelijker plaatsheeft bij mensen met vergelijkbare genen.

Wereldwijde pandemie

H7-Griepvirussen komen veelvuldig voor onder pluimvee. Meestal zijn ze niet overdraagbaar op mensen. Het nieuwe H7N9-virus was dat wel. Virologen vrezen voor een vogelgriepvirus dat op zijn beurt weer overdraagbaar is tussen mensen onderling. Dit kan in potentie een wereldwijde pandemie veroorzaken.

Het H7N9-virus is dat (nog) niet. De onderzoekers stellen in het artikel nuchter vast dat de verspreiding van mens tot mens in dit geval 'niet heel effectief' was. In China werden 132 besmettingen vastgesteld; waarvan er 43 stierven. Ook in Taiwan is één H7N9-besmetting geregistreerd.

Wat is vogelgriep?

Het gaat om een variant van de griepvirussen die wij als mensen maar al te goed kennen: influenza A. Vogels worden er suf van, krijgen tranende ogen, opgezette kelen en vaak verkleurt de kam. Het virus is variabel; door celdeling treden mutaties op met nieuwe eigenschappen, waardoor nieuwe griepvarianten ontstaan. Sommige varianten zijn veel heftiger dan andere. Omdat het vogelgriepvirus lijkt op dat van mensen, is het soms overdraagbaar op andere zoogdieren. Sommige varianten zijn zo gevaarlijk dat mensen er aan kunnen overlijden (door griep in combinatie met longontsteking).

Die griepvarianten kennen twee elementen waaraan ze hun naam ontlenen: hemagglutinine (H) en neuraminidase (N). De naam van de griep wordt ontleend door de  bekende varianten van deze elementen door te nummeren. H1N1 was de beruchte Spaanse Griep van 1918, waardoor er meer dan 20 miljoen mensen kwamen te overlijden. Andere grote uitbraken zijn H2N2, de Aziatische griep van 1957, waardoor minstens een miljoen doden waren te betreuren. H3N2 uit 1968 is de Hong Kong-griep waaraan 750.000 mensen wereldwijd stierven.