China probeert chocola te maken van rede Trump

China en Rusland zijn uitdagers van Amerika's macht, invloed en belangen in de wereld. De rivalen proberen de vrijheid en welvaart van het Amerikaanse volk uit te hollen. Door intellectueel eigendom te stelen en door middel van buitenlandse investeringen pogen zij strategisch voordeel ten aanzien van de Verenigde Staten te behalen.

China gebruikt economische chantage om in diplomatieke geschillen zijn zin door te drijven. Het militariseren van de Zuidchinese-Zee is een gevaar voor de wereldhandel, vrede en stabiliteit in de regio. En China's snelle modernisering van de krijgsmacht is gericht op het weren van Amerikaanse troepen uit de regio om zo de vrije hand te krijgen. Het staat allemaal in de nieuwe Nationale Veiligheids Strategie van de VS die president Trump maandag presenteerde.

Niet waar

De Chinese overheid reageerde als door een wesp gestoken. Een woordvoerder van het ministerie van buitenlandse zaken verklaarde dinsdag dat de hele wereld weet dat China juist wereldwijde ontwikkeling en vrede nastreeft en de internationale rechtsorde verdedigt. "Geen land of rapport zal erin slagen de feiten te verdraaien of kwaadaardige smaad te verspreiden. [...] We dringen er bij de VS op aan te stoppen met het opzettelijk verdraaien van China's strategische intenties en de achterhaalde ideeën uit de Koude Oorlog en het alles-of-niets-spel los te laten."

Eerder al had de Chinese ambassade in Washington verklaard dat beide landen meer te winnen hebben bij samenwerking, terwijl confrontatie alleen maar verliezers zal opleveren. "China is bereid op basis van wederzijds respect vreedzaam samen te leven met andere landen, zoals de VS. Maar van de VS mag worden verondersteld dat het zich aanpast aan China's ontwikkeling en deze accepteert", aldus een verklaring op de website van de ambassade.

Erkenning

Verschillende emoties zullen om voorrang hebben gestreden, toen de Chinese leiders kennis namen van het 68-pagina's lange beleidsstuk. Enerzijds zal er een gevoel van trots zijn geweest, dat de VS in China hun belangrijkste rivaal zien. Het is een impliciete erkenning van de groeiende macht van China op het wereldtoneel, waar de Chinezen zo naar smachten.

En de litanie van verwijten aan Beijings adres zullen de Chinese leiders toch niet helemaal onbekend voorkomen. Ze zullen het hooguit hypocriet van de Amerikanen vinden om andere landen te verwijten hun economische en militaire macht in te zetten voor hun eigenbelang. Maar wat steekt is dat het hardop gezegd wordt.

Twee gezichten

Wat moeten ze nu van Trump denken, die begin vorige maand nog poeslief was tijdens zijn staatsbezoek aan Beijing? Trump noemde president Xi Jinping toen zijn vriend en Xi jubelde van een nieuw startpunt van de bilaterale relatie. Ze zullen zich afvragen of Trump vooral wegens binnenlandse politieke redenen de aanval op China en in mindere mate Rusland heeft geopend. Of dat het Trump menens is en dat de notitie zal leiden tot concrete maatregelen.

China is natuurlijk wel gewend dat het met groeiend wantrouwen wordt bekeken. Ze beschuldigen het westen, Amerika voorop, China's opkomst te dwarsbomen om de eigen hegemonie niet te hoeven delen. Maar in de praktijk was de Chinese opkomst niet te stuiten. De grote vraag is nu: als Amerika de ontkenningsfase voorbij is, leidt dat dan tot een gevecht of aanvaarding?