Japan en China twisten over kaartje

Ryohin Keikaku, moedermaatschappij van Muji, kreeg in oktober 2017 van China's nationale adminstratie voor landmeetkunde, kaarten en geo-informatie te horen dat het een inaccurate kaart had gebruikt. Volgens de overheidsdienst ontbraken op de 'probleemkaart' eilandjes in de Oost- en Zuidchinese-Zee die tot het Chinese territoir behoren.

Niet alleen Muji kreeg hiermee te maken; Chinese media meldden indertijd dat in totaal acht bedrijven een waarschuwing of een boete kregen opgelegd. Onder hen een Chinese fabrikant van globes, waarop Taiwan als zelfstandig land was afgebeeld en een uitgever van schoolboeken waarin Tibet een Britse kolonie werd genoemd. Volgens de administratie werden hierdoor "de soevereiniteit en belangen van het land [China] ernstig geschaad" en mochten de producten niet in omloop worden gebracht.

Gevoelige kwestie

Muji koos voor de makkelijkste oplossing en liet de catalogi vernietigen en drukte nieuwe zonder een kaartje waarop al zijn vestigingen zijn te zien. Maar drie maanden later is het toch nog staatszaak geworden. De kwestie ligt niet alleen in Beijing, maar ook in Tokio gevoelig.  De eilanden in de Oostchinese-Zee staan feitelijk onder Japanse controle, maar China maakt er ook aanspraak op.

Volgens de Japanse regering is de beslissing onmogelijk te accepteren op basis van China's unilaterale claim op de eilandengroep, die de Japanners Senkaku en de Chinezen Diaoyu noemen. Een kabinetswoordvoerder waarschuwt dat de kwestie negatieve gevolgen kan hebben op activiteiten van Japanse bedrijven in China.

Woordenstrijd

Woorden, symbolen en kaarten tellen in territoriale kwesties. Chinese journalisten hebben bijvoorbeeld een uitgebreide handleiding hoe ze met Taiwan om moeten gaan. Wie per ongeluk opschrijft dat Taiwan een land is kan worden ontslagen. Het gebruik van de Taiwanese vlag kan tot woedende reacties leiden; ook bij delen van het Chinese publiek.

Dat kan ook buitenlandse personen en bedrijven treffen. In 2015 nam het Chinese parlement een wet aan die toeziet op het 'correct gebruik' van kaarten. In principe geldt die wet alleen binnen China, maar Chinese bedrijven die produceren voor de export vallen er ook onder. Op het internet wordt de reikwijdte van de wet nog verder opgerekt. Eerder deze maand sommeerde de Chinese overheid verschillende buitenlandse bedrijven, waaronder KLM, hun terminologie op hun website aan te passen. Zo mogen Taiwan, Hong Kong, Macau en Tibet niet in een menuutje met landen worden opgenomen; wel als bestemming binnen China.