Tencent introduceert en delete eigen kredietscore

Dinsdag werd Tengxun Xinyong (Tencent Krediet) voor het eerst aangeboden aan de gebruikers van WeChat en QQ; met ieder 800 miljoen geregistreerde klanten bijna iedere Chinees op het internet. Wie zich registreerde met zijn naam, ID-kaartnummer en telefoonnummer kreeg een persoonlijke kredietscore tussen de 350 en 800 punten. Een hoge score betekent dat je betrouwbaar wordt geacht en dat geeft recht op voordeeltjes als goedkoop persoonlijk krediet of het huren van een fiets zonder borg.

Maar woensdagmiddag was de site van Tencent Krediet niet meer bereikbaar. Donderdag liet Tencent zonder opgaaf van redenen weten dat de testperiode was beëindigd. Zakenblad Caixin wist te melden dat de Chinese centrale bank Tencent had opgedragen de dienst te staken uit vrees dat persoonlijke gegevens van burgers worden misbruikt.

Ontwerpfout

In 2015 gaf de centrale bank acht financiële dienstverleners toestemming voor een proef met kredietscores. Vrij snel daarna introduceerde Alibaba's financiële dochter Ant als eerste een eigen systeem: Sesame Credit. Volgens Ant hebben 520 miljoen Chinezen zich bij deze dienst aangesloten. Andere vergunninghouders zijn er nog niet in geslaagd een werkzame dienst te introduceren.

Eerder deze maand moest Ant diep door het stof, nadat bekend was geworden dat persoonlijke gegevens van Sesame-klanten werden gekoppeld aan die van andere Alibaba-diensten. Volgens Ant was dat het onbedoelde gevolg van een ontwerpfout van de Sesame-app. Privacy is doorgaans geen discussiepunt in China, maar nu vroegen veel internetgebruikers zich af of het wel wenselijk is dat private partijen zoveel persoonlijke informatie verzamelen.

Big data

Een persoonlijke kredietscore wordt geautomatiseerd vastgesteld op basis van gedragsgegevens. Financiële dienstverleners beschikken over veel data waaruit iemands risicoprofiel kan worden gedistilleerd: is iemand spaarzaam, betaalt hij schulden op tijd af of krijgt iemand weinig boetes? De financiële dienstverlener geeft een deel van de winst aan de ideale klant terug in de vorm van voordeeltjes.

De Chinese overheid is zeer geïnteresseerd in deze ontwikkeling. Als financiële dienstverleners op basis van gedragsgegevens goede en slechte klanten kunnen onderscheiden, misschien dat de overheid in de toekomst uit big data kan afleiden wie modelburger is en wie een risico vormt voor de samenleving (of de partij). En wie weet gaan burgers zich wel beter gedragen als ze weten dat een lage sociale kredietscore consequenties heeft bij het verkrijgen van publieke diensten van de overheid, als het toewijzen van een huurhuis, voorrang bij zorg of toegang tot een goede school voor de kinderen.