China laat defensiebudget flink groeien

Het Volksbevrijdingsleger kan in het lopende begrotingsjaar 1,11 biljoen yuan (166 miljard euro) uitgeven. Een toename van het budget is nodig, zei premier Li Keqiang, "om vooruitgang te boeken met militaire training en paraatheid en ferm en vastbesloten de nationale soevereiniteit, veiligheid en ontwikkeling te garanderen." 

Li sprak ook over een "fundamenteel veranderende omgeving voor de nationale veiligheid", zonder verder in detail te treden. De premier presenteerde de begroting, samen met een werkrapport over het afgelopen jaar, maandag op de eerste dag van de jaarlijkse plenaire vergadering van het Nationale Volkscongres.

Groeispurt

Doorgaans volgen China's defensie-uitgaven de groei van de belastinginkomsten. Jarenlang lieten die een dubbelcijferige groei zien. Maar naarmate de Chinese economie de afgelopen jaren minder snel groeit, lopen de belastinginkomsten ook minder snel op. Vorig jaar nam het defensiebudget met 7 procent toe. President Xi Jinping had in oktober al aangekondigd dat China moet bouwen aan een leger van wereldklasse dat iedere tegenstander kan verslaan.

Chinese autoriteiten deden maandag hun best de toename te bagatelliseren en buurlanden niet ongerust te maken. Volgens een woordvoerder van het parlement is een inhaalslag noodzakelijk om 'te lage budgetten' in het verleden goed te maken. Het geld is bedoeld om afgeschreven materieel te vervangen en het salaris en leefomstandigheden van soldaten te verbeteren. Bovendien geeft China nog steeds relatief weinig aan zijn krijgsmacht uit; ongeveer 2 procent van het bruto nationaal product ten opzichte van 5,3 procent in de Verenigde Staten.

Gevoelige grondwetwijziging

In Beijing zijn maandag een kleine 3.000 parlementariërs uit alle windstreken van de Volksrepubliek bijeen voor hun jaarlijkse plenaire vergadering, die tot 20 maart zal duren. Op papier is het Nationale Volkscongres de hoogste politieke macht in China. Maar in de praktijk fungeert het als applausmachine en worden voorstellen die door de communistische partij zijn voorgekookt altijd aangenomen.

Veel aandacht gaat dit jaar uit naar het voorstel om de maximale zittingstermijn van de president uit de grondwet te schrappen Dat stelt president Xi in staat in 2023 nogmaals vijf jaar (of nog langer) aan te blijven. Niemand verwacht dat het parlement het tegenhoudt. Maar hoe gevoelig het onderwerp ligt bleek wel toen journalisten er parlementariërs naar vroegen. Sommige volksvertegenwoordigers zetten het liever op een lopen dan dat zij er mogelijk iets verkeerds over zouden zeggen.

Bewegingsruimte

Komende dagen zullen we veel cijfers, beleidsvoornemens en benoemingen te horen krijgen. Het economisch groeitarget voor dit jaar is vastgesteld op 'ongeveer' 6,5 procent. Dat is bescheiden ten aanzien van het gerealiseerde groeicijfer van 6,9 procent over 2017. Het geeft de Chinese regering bewegingsruimte om economische hervormingen door te voeren, systeemrisico's te beperken en een meer duurzame groei te realiseren. De groei van de consumentenprijzen wordt op 3 procent voorzien; dus op papier kunnen alle Chinezen erop vooruit gaan. Ook zijn er lagere belastingen beloofd.

Het overheidstekort moet van 3 naar 2,6 procent afnemen tot 2,38 biljoen yuan (355 miljard euro). Maar dit gaat niet ten koste van het overheidsprogramma van investeringen in infrastructuur (3,5 biljoen yuan (525 miljard euro). Er moeten komend jaar 11 miljoen banen in de grote steden bijkomen, zodat het geregistreerde werkloosheidscijfer onder de 4,5 procent blijft. Li maakte van de gelegenheid gebruik Taiwan te waarschuwen dat China activiteiten die tot onafhankelijkheid moeten leiden niet zal tolereren.