Bezoek Kim Jong-un is diplomatiek succes China

De geruchtenmachine draaide al op volle toeren sinds het moment dat een mysterieuze donkergroene trein met 21 wagons zondag de vriendschapsbrug die Noord-Korea met China verbindt was overgestoken. Precies zo'n trein als waar vorige Noordkoreaanse leiders zich mee verplaatsten als ze in China of Rusland op bezoek gingen. Toen het centrum van Beijing maandagavond op slot ging en een grote colonne overheidslimousines naar de Grote Hal van Volk sjeesde, zoemde het al snel: zou Kim Jong-un in Beijing zijn?

Pas woensdagochtend na zijn terugkeer in eigen land werd dat door Chinese en Noordkoreaanse autoriteiten bevestigd. En sindsdien gaat het in de Chinese media nergens anders meer over. Want het bezoek is niet alleen een daverende verrassing; het is ook een bevestiging van China's positie als wereldmacht.

China First

Daarmee is het eerste buitenlandse bezoek van Kim sinds hij in 2011 president werd aan de traditionele bondgenoot China. In april ontmoet Kim de Zuidkoreaanse president Moon Jae-in. Als alles goed gaat staat dan voor mei een ontmoeting met Donald Trump op de agenda. China dreigde daarmee aan de zijlijn te komen staan, maar dit bezoek plaatst de Volksrepubliek weer middenin het onderhandelingsspel.

Het Chinese persbureau Xinhua liet na afloop tevreden weten dat het een constructief bezoek was geweest. Kim had zich -conform de Chinese wens- uitgesproken voor 'denuclearisatie' van het Koreaans schiereiland. Probleem is dat Pyongyang en Beijing daar doorgaans wat anders mee bedoelen dan Washington en Seoul. Veelbetekenend was dat Kim, volgens Xinhua, daarover zei dat hij vasthoudt aan het standpunt van zijn voorgangers Kim Il-sung en Kim Jong-il. Die wilden af van de Amerikaanse militaire bescherming van Zuid-Korea en om dat te bereiken moest een Noordkoreaanse atoombom worden gebouwd.

Stroef bezoek

Officieel heeft Kims bezoek vier dagen geduurd. Maar dat is vooral reistijd; de trein van Beijing naar Dandong doet er 14 uur over. Al met al duurde zijn bezoek aan Beijing ruim een dag. Daarin werd hij ontvangen door president Xi in de Grote Hal van het Volk voor een theeceremonie, een gesprek met Xi en een staatsbanket. Dan was er nog net tijd voor een bezoek aan een 'innovatieshow'. Dat deed sommige waarnemers hopen dat Kim openstaat voor economische hervormingen. Kim nodigde Xi uit voor een tegenbezoek. En afgesproken werd het aantal uitwisselingen op hoog niveau te intensiferen.

Kims bezoek was dan wel een sterke Chinese wens, helemaal van harte ging het nog niet. Natuurlijk werden na afloop foto's en video's verspreid van breed lachende, handenschuddende en aandachtig naar elkaar luisterende leiders. Maar veelbetekend was een opname in de Grote Hal van het Volk bij de inspectie van de erewacht. Toen Xi buiten het bereik van de camera's dacht te zijn stond zijn gezicht op onweer, maar toen voor hem het rode licht op een camera aanfloepte glimlachte hij alweer.

Gezichtsverlies

Het was natuurlijk niet voor niets dat China de komst van Kim en zijn vrouw Ri Sol-ju als een onofficieel bezoek kwalificeerde. In Beijing zijn ze nog niet vergeten hoe Kim hen gezichtsverlies heeft bezorgd door prestigieuze internationale evenementen in China te vergallen met raketproeven. Daarop begon China de internationale sancties tegen Kims regime te steunen.

En dat het bezoek tot na het vertrek van de Kimmetjes werd stilgehouden is toch ook wel een aanwijzing dat er aan Chinese zijde rekening mee werd gehouden dat de ontmoeting zou mislukken. De grote vraag is vooralsnog: wat heeft China Noord-Korea beloofd om deze ontmoeting mogelijk te maken?