Topontmoeting Kim en Xi; Li op bezoek in Japan

Dinsdagavond bevestigde staatspersbureau Xinhua dat de hoge Noordkoreaanse gast die maandag per vliegtuig in de Noordchinese havenstad Dalian was gearriveerd Kim Jong-un is geweest. Volgens de verklaring was de Noordkoreaanse president door Xi ontvangen voor het diner, dinsdagochtend hadden de twee een wandeling gemaakt en samen geluncht. Over de inhoud van de besprekingen werden geen verdere mededelingen gedaan.

Met het onverwachte bezoek maakte Beijing nog maar eens duidelijk dat het niet langs de zijlijn staat als het om de toekomst van Noord-Korea en zijn atoomprogramma staat. Het was de tweede keer in 40 dagen dat Xi en Kim elkaar ontmoetten; iets dat daarvoor nog nooit was gebeurd. Medio juni wordt een topontmoeting tussen Kim en de Amerikaanse president Donald Trump verwacht.

Na acht jaar Chinese leider naar Japan

Premier Li was de afgelopen dagen op bezoek in Indonesië en reist nu door voor het drielandenoverleg tussen China, Japan en Zuid-Korea, woensdag in Tokio. In de marge van deze top zal hij woensdagmiddag een op een met de Japanse premier Shinzo Abe spreken en donderdag door keizer Akihito worden ontvangen. Het is voor het eerst in acht jaar dat zo'n hoge Chinese leider Japan bezoekt.

Li heeft al aangekondigd dat een vrijhandelsovereenkomst met Japan en Zuid-Korea bovenaan de agenda staat. De verhoudingen tussen China en Japan zijn sinds 2012 ernstig bekoeld. Er zijn echter signalen dat beide landen aan verbetering willen werken. Vrienden zullen beide landen nooit worden, maar in China is het besef doorgedrongen dat het baat heeft bij een stabiele relatie met Japan, de derde economie ter wereld.

Achterdocht

Zuid-Korea deelt met China de historische achterdocht tegen Japan. Maar de enorme opkomst van China boezemt de Koreanen ook angst in. De vorige president Park Geun-hye haalde de banden met China flink aan en bereikte tegelijkertijd met Tokio overeenstemming over financiële genoegdoening voor Koreaanse 'troostmeisjes'. Deze deal is bij het Zuidkoreaanse publiek extreem slecht gevallen.

President Moon Jae-in liet deze week in een interview met een Japanse krant weten dat hij bereid is vooruit te kijken. Maar van echte verzoening kan pas sprake zijn na oprechte zelfreflectie over het oorlogsverleden en welgemeende excuses vanuit Japan, zei Moon. De spanningen rond Noord-Korea, waarbij proefraketten over Japan scheerden, hebben eraan bijgedragen dat het drielandenoverleg na enkele jaren weer wordt hervat. De drie hebben een ingewikkelde driehoeksverhouding, waarbij het aantrekkelijk is elkaar als tegenstander af te schilderen. Maar onder de huidige omstandigheden hebben de landen meer te winnen bij samenwerking.

UPDATE - Li en Abe hebben afgesproken een directe communicatielijn in te stellen om in geval van een incident in de Oostchinese-Zee direct overleg te kunnen voeren. Abe kondigde aan dat hij later dit jaar een bezoek aan China zal brengen.