Na tien jaar hebben Japan en China hun hotline

Het in gebruik nemen van het Maritieme en Luchtruim Communicatie Mechanisme werd vrijdag aangekondigd door de Japanse minister van defensie Itsunori Onodera. De telefoonlijn maakt het mogelijk dat de strijdkrachten direct contact met elkaar opnemen bij onverwachte incidenten of onduidelijkheden. Zo moet worden voorkomen dat een potentiële crisis escaleert.

Al in 2007 waren de Japanse en Chinese regering het erover eens dat zo'n communicatie-mechanisme noodzakelijk was. Maar verslechterde bilaterale relaties gooiden roet in het eten. Nu de diplomatieke banden door het dal heen lijken te zijn is de tijd wel rijp. De Chinese premier Li Keqiang en zijn Japanse ambtsgenoot Shinzo Abe spraken dat vorige maand af tijdens hun ontmoeting in Tokio.

Territoriaal conflict

Er bestaat al langer een protocol hoe militaire piloten en commandanten van marineschepen met elkaar kunnen communiceren in het veld. China en Japan hebben een territoriaal conflict over een eilandengroep in de Oostchinese-Zee. Japan noemt die Senkaku en heeft de feitelijke controle over de landmassa's. China noemt ze Diaoyu en vindt dat ze bij de Volksrepubliek horen.

De afgelopen jaren stuurt China hier regelmatig schepen en vliegtuigen naartoe. Japan neemt dan tegenmaatregelen. Ook opereren de Chinese marine en luchtmacht steeds verder van de eigen kust; om de Pacific te bereiken moeten zij tussen Japan en Taiwan door. Ook daar stuurt Japan consequent straaljagers, verkenningsvliegtuigen en schepen op af. Militaire analisten waarschuwen dat deze kat- en muisspelletjes eenvoudig tot ongelukken kunnen leiden.