Handelsoorlog China en VS escaleert snel

Beijing staat klaar om met 'kwantitatieve en kwalitatieve maatregelen' terug te slaan. Dat staat in een verklaring van het ministerie van handel die dinsdag werd verspreid. De Chinese regering heeft steeds gezegd dat zij zich niet laat chanteren en iedere Amerikaanse stap zal beantwoorden met passende vergeldingsmaatregelen.

De formulering doet vermoeden dat China ditmaal niet alleen denkt aan importheffingen op Amerikaanse producten, maar ook aan andere tegenmaatregelen. Dat is niet zo gek. China exporteert veel meer naar Amerika dan het importeert. Trump speelt de handelsoorlog zo hoog op dat China de Amerikanen niet met gelijke munt meer kan terugbetalen met extra importheffingen alleen.

Escalatie

Vrijdag maakte Washington bekend dat het met ingang van 6 juli een importtarief van 25 procent zal heffen op een Chinese handelsstroom met een jaarlijkse waarde van 50 miljard dollar. "De VS kunnen niet langer tolereren dat wij onze technologie en intellectuele eigendom verliezen door oneerlijke handelspraktijken", gaf president Donald Trump vrijdag als verklaring voor deze maatregel. "Wij hebben de grote denkkracht in Silicon Valley, en China -en andere landen- stelen die geheimen."

De dag erop reageerde China met importheffingen op Amerikaanse sojabonen, elektrische auto's, whiskey, vruchtensap, zalm en sigaren. De heffingen treffen een handelsstroom van 34 miljard dollar, maar het pakket kan op termijn worden uitgebreid tot 50 miljard dollar. "China wil geen handelsoorlog, maar kan eenzijdige Amerikaanse actie niet onbeantwoord laten", aldus het handelsministerie zaterdag. Trump liet daarop weten dat hij China's tegenmaatregelen niet accepteert en kondigde maandag nog meer invoerheffingen aan die een Chinese handelsstroom van in totaal 200 miljard dollar extra belast.

Voluit handelsoorlog

China exporteerde vorig jaar voor 505,5 miljard dollar aan goederen naar de VS. Andersom is dat maar 129,9 miljard dollar (op basis van Amerikaanse statistieken; de cijfers van de Chinese douane geven een iets rooskleuriger beeld). Voor China houdt het dus nu op als het Amerikaanse importheffingen met gelijke tegenmaatregelen wil beantwoorden. Dit was wat Trump bedoelde toen hij zei dat handelsoorlogen eenvoudig zijn te winnen door een land met een enorm handelstekort.

Maar de Chinese regering staat een aantal officiële en minder formele alternatieven open die ook economisch pijn doen.

•    Amerikaanse import met een hoger importtarief treffen dan de Amerikanen nu op Made in China leggen.

•    De import van bepaalde Amerikaanse producten in het geheel verbieden.

•    De import van Amerikaanse producten lastig maken door extra technische controles, bv van vlees, groenten en fruit.

•    Amerikaanse diensten belasten.

•    Staatsbedrijven en de private sector vragen minder Amerikaanse producten of diensten in te kopen, bv verkeersvliegtuigen van Boeing.

•    Amerikaanse bedrijven in China het leven zuur maken met bv brandveiligheidsinspecties.

•    Amerikaanse investeringen in China moeilijker maken.

•    Chinees toerisme naar Amerika terugschroeven.

•    Minder Chinese studenten aan Amerikaanse universiteiten laten studeren.

•    Een 'consumentenboycot' van Amerikaanse merken als Apple, Starbucks en McDonald's.

In theorie kan China ook de yuan devalueren of Amerikaans waardepapier verkopen, maar daar treft het niet alleen de VS, maar ook andere landen en bovendien zichzelf mee. Dat ligt dus minder voor de hand.