Vaccin-schandaal groter dan gedacht

Vorige week zondag maakte het centrale toezichthouder voor de medicijnen bekend dat Changsheng Biotechnology de productie van zijn hondsdolheidvaccin tot nader order moet stilleggen. Ook moet het reeds verspreide vaccins terugroepen. Volgens de inspectie heeft Changsheng er in zijn fabriek in Changchun een potje van heeft gemaakt, zo was controleurs gebleken bij een onaangekondigd bezoek aan de fabriek. Het productieproces was aangepast waardoor de vaccins niet meer aan de eisen voldeden. Om dat te maskeren werden vervolgens kwaliteitsrapporten vervalst. Volgens persbureau Xinhua zou het om tenminste 113.000 onbetrouwbare vaccins gaan.

Helemaal uit de lucht kwam die inspectie bij Changchun Changsheng niet. Een paar dagen later maakten toezichthouders van de provincie Jilin bekend dat het bedrijf ook had gerommeld met een vaccin tegen difterie, tetanus en kinkhoest. Dat zou zijn gebleken uit een maandenlang durend onderzoek. Van dit baibaipo-vaccin zijn meer dan 250.000 stuks geproduceerd en verspreid.

Gevolgen schandaal nog onbekend

Changsheng is het op een na grootste farmaceutische bedrijf van China, dat levert aan vele duizenden klinieken en ziekenhuizen. Dat zo'n groot beursgenoteerd bedrijf rommelt met vaccins heeft tot grote beroering geleid. Ouders zijn ongerust over de gezondheid van hun kind, ook al zegt de toezichthouder dat er geen ziektegevallen bekend zijn van kinderen die bij wie het vaccin is toegediend. Niet bekend is of de omstreden vaccins wel werkzaam zijn.

Hoewel de censuur overuren draaide om de verontwaardiging in goede banen te leiden, kon de Chinese overheid niet veel anders dan zelf ook woedend reageren. President Xi Jinping -op rondreis in Afrika- liet vanuit Senegal weten het schandaal "weerzinwekkend" te vinden en riep op tot strenge straffen "om het gif van onze botten te schrobben". Premier Li Keqiang verklaarde dat Changsheng een "morele rode lijn heeft overschreden". Ook hij eiste het resoluut straffen van wetsovertreders en tekort schietende toezichthouders.

Schandaal op schandaal

Changchun Changsheng heeft inmiddels een boete opgelegd gekregen van 3.422.887 miljoen yuan (ongeveer 500.000 euro). De politie in Changchun is bovendien een onderzoek begonnen. Bestuursvoorzitter Gao Junfang en vier leidinggevenden van de fabriek in Changchun moesten zich maandag voor verhoor melden op het politiebureau.

Het is niet het eerste vaccin-schandaal in China. In april 2016 werden twee bendes opgerold die handelden in vaccins waarvan de houdbaarheidsdatum dreigde te verlopen of al was verlopen. De bendes sloegen de vaccins vervolgens niet gekoeld op, waardoor de kwaliteit nog verder werd aangetast. Er werden 202 personen in verband met het schandaal gearresteerd. Sinds 2010 zouden zij twee miljoen vaccins hebben verhandeld waarvan de houdbaarheidsdatum was verlopen. Met de illegale handel was naar schatting 570 miljoen yuan gemoeid (85 miljoen euro). En in november 2017 werd onthult dat het Wuhan Institute of Biological Products 400.522 inferieure vaccins op de markt had gebracht.

UPDATE - Changchun Changsheng is sinds april 2014 al bezig te frauderen met zijn hondsdolheidvaccin. Verlopen vaccins werden gemengd met nieuwe en de administratie werd vervalst om dat te maskeren. Dat blijkt uit een tussentijdse rapportage van het onderzoeksteam dat op 7 augustus werd gepresenteerd.