Liaoning klaar om zaken te doen met Noord-Korea

Het noorden van China is helemaal klaar voor versoepeling of opheffen van de economische sancties tegen Noord-Korea. Het provinciebestuur heeft een serie investeringsplannen opgesteld die van Liaoning een bruisende economische corridor naar het Koreaanse Schiereiland moeten maken.

Kern vormt de aanleg van een Speciale Economische Zone in Dandong op de grens met Noord-Korea. In een SEZ gelden liberale regels voor buitenlandse investeerders en subsidies en belastingvoordelen moet zakendoen aantrekkelijk maken. De bestaande SEZ's in zes steden en een regio zijn een groot succes. De nabijgelegen haven van Dalian moet de poort worden naar markten overzee.

Gordel en Weg-initiatief

Ook moet er een nieuwe snelweg komen tussen Dandong en Pyongyang, hemelsbreed nog geen 200 kilometer. Er ligt al een nieuwe brug over de grensrivier Yalu, maar die is niet in gebruik omdat de brug aan Koreaanse zijde nooit op het wegennet is aangesloten. Vooralsnog is de enige snelweg in Noord-Korea die tussen Pyongyang en het internationale vliegveld. Maar veel verkeer rijdt daar niet op.

Maar het meest spraakmakende deel van de plannenmakerij is de aanleg van een nieuwe spoorweg die Dandong via Pyongyang met Seoul moet verbinden. De plannenmakers denken op steun van de centrale overheid te kunnen rekenen, omdat dat de investeringen naadloos passen in het Gordel en Weg-initiatief, het plan van de Chinese overheid om honderden miljarden dollars te pompen in het verbeteren van de infrastructuur in Azië.

Dromen

Voordelen zijn er wel te bedenken. Naarmate de productiekosten in eigen land stijgen, besteden Chinese fabrikanten steeds meer werk uit naar het buitenland. Het straatarme Noord-Korea is een van de allerlaagstelonenlanden in de wereld. In een SEZ zouden Noordkoreaanse arbeiders kunnen werken in fabrieken die met Chinees en buitenlands geld worden gebouwd.

De provincie snakt naar een nieuwe impuls. Hier was ooit het hart van China's zware industrie. Tegenwoordig worden steeds meer verouderde en vervuilende fabrieken stilgezet. Met subsidies wordt nieuwe werkgelegenheid aangetrokken. Maar vooralsnog krimpt de economie in Dongbei, het Noordoosten dat ook wel China's Rustbelt wordt genoemd. De stagnerende handel met Noord-Korea als gevolg van de sancties heeft die situatie er niet beter op gemaakt. Aanleg van nieuwe infrastructuur is een beproefd Chinees recept om de economie aan te jagen.

Praktische bezwaren

Maar hindernissen zijn er vanzelfsprekend ook. Vooralsnog zijn de VN-sancties gewoon van kracht. Hoewel China die misschien niet naar de letter uitvoert, is het aanleggen van een SEZ en nieuwe verbindingen met Noord-Korea wel weer het andere uiterste.

Voor een spoorlijn naar Seoul is bovendien duurzame vrede en samenwerking met Zuid-Korea noodzakelijk. Niemand wil een yuan of won in een spoorlijn steken die na iedere verkiezing in het zuiden of een raketproef in het noorden weer buiten gebruik kan worden gesteld.

Corruptie

Vorig jaar bezocht ik Dongbei en zag met eigen ogen wat de wet van de remmende voorsprong voor deze provincie betekent. In Dandong stak ik de grens over naar Pyongyang. Direct nadat de trein de grensbrug over was werd deze alweer stilgezet voor een anderhalf uur durende controle. De corruptie was duidelijk zichtbaar; grensbeamten verlieten de trein met zakjes en doosjes die ze van smokkelaars hadden gekregen. Dat wordt wat als je straks vanuit Seoul naar Dandong wil sporen en twee keer de grens moet oversteken.

In de trein zaten de nodige Chinese zakenmannen en als je ze op het perron om een vuurtje vroeg was er altijd wel iemand die een praatje wilde maken. Ze gingen naar Pyongyang om de relaties warm te houden, want echt zaken doen kon vanwege de sancties niet. Maar zo gauw die worden opgeheven, zeiden ze, zijn wij de eersten die weer deals sluiten. China is er klaar voor.