Sancties VS tegen China's leger; sfeer verzuurt verder

Het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken kondigde donderdag sancties af tegen het bureau voor ontwikkeling van apparatuur van het Volksbevrijdingsleger en zijn directeur Li Shangfu. Zij worden op een zwarte lijst geplaatst omdat zij straaljagers en luchtafweerraketten in Rusland hebben gekocht.

Het is voor het eerst dat burgers of instellingen van andere landen dan Rusland worden gestraft op basis van de Countering America’s Adversaries Through Sanctions Act CAATSA. Deze wet werd in augustus vorig jaar aangenomen als reactie op activiteiten van Rusland, Iran en Noord-Korea om de Verenigde Staten en de internationale rechtsorde te destabiliseren. In het geval van Rusland gaat het dan om de annexatie van De Krim, militaire interventie in Oekraïne en Syrië en de vermeende beïnvloeding van de Amerikaanse presidentsverkiezingen.

Onredelijke beslissing

Washington haastte zich te verklaren dat de maatregel niet tegen China is gericht. "Het gaat ons er niet om de defensie van bepaalde landen te ondermijnen, maar kosten op te leggen aan Rusland." In de praktijk zal China er ook helemaal niet zo'n last van hebben. Wie op de zwarte lijst staat kan geen zaken doen met de VS of van Amerikaanse financiële instellingen gebruik maken. Dat waren ze bij het Volksbevrijdingsleger toch niet van plan.

Desondanks reageerde Beijing vrijdag geprikkeld. De Chinese regering eist dat Washington zijn "onredelijke beslissing" onmiddellijk rechtzet. "Wij dringen erop aan dat de VS de vergissing herstellen en de sancties intrekken. Zo niet, dan zullen de VS de consequenties moeten dragen", aldus een woordvoerder van het ministerie van buitenlandse zaken.

Handelsoorlog

Het is het principe dat in Beijing tot grote ergernis heeft geleid. Beide landen zijn in een verhit partijtje armpje drukken verwikkeld over handelstarieven. Dat gaat allang niet meer over handelspraktijken alleen, maar inmiddels over de vraag of de VS in staat zijn China hun wil op te leggen.

En precies op dit moment probeert Amerika opnieuw China eenzijdig sancties op te leggen. Gezien de timing is het onwaarschijnlijk dat China zich daarbij neer wil leggen. Of de maatregel nu bedoeld was om China te raken of niet, in de praktijk zal hij leiden tot een verdere verzuring van de relaties en een escalatie van de Eerste Wereldhandelsoorlog.

Wapenexport

Wapens zijn naast olie en gas het belangrijkste exportproduct van Rusland. Vandaar dat Ruslands wapenexportbureau Rosoboronexport op de Amerikaanse zwarte lijst staat. China wordt nu gestraft omdat het hier in november 2017 tien Sukhoi Su-35 straaljagers heeft gekocht en in januari 2018 onderdelen voor het S-400 luchtverdedigigngssysteem.

Rusland is na de VS de grootste wapenexporteur ter wereld. De Russen waren lange tijd terughoudend om hun modernste wapentuig aan China te verkopen, maar nu de onderlinge relaties goed zijn (en die met Amerika slecht) is dat veranderd. Vorig jaar kocht China voor 15 miljard dollar in Rusland in; zes procent van de totale Russische wapenexport. Naast straaljagers en luchtdefensiesystemen neemt het Volksbevrijdingsleger ook helicopters en vooral veel straalmotoren af voor de militaire vliegtuigen die het zelf bouwt. Vorige week namen Chinese troepen nog deel aan een grote Russische legeroefening.