Trump pakt China nu aan waar het werkelijk pijn doet

Amerikaanse bedrijven die componenten, software, machines of technologische kennis willen verkopen aan Fujian Jinhua in Jinjiang hebben daar voortaan een exportvergunning voor nodig. Dat maakte het ministerie van handel maandag in Washington bekend.

Het lijkt er niet op dat de Amerikaanse overheid van plan is die toestemming ooit te verlenen. Volgens een verklaring van het ministerie vormen de activiteiten van het staatsbedrijf een bedreiging voor de veiligheid van de Verenigde Staten. Fujian Jinhua maakt geheugenchips, zogeheten DRAM's, voor elektronische apparatuur zoals computers en mobiele telefoons.

Nationale veiligheid

In een toelichting zei staatssecretaris van handel Wilbur Ross dat de maatregel "de mogelijkheden [van Fujian Jinhua] moet beperken de productieketen van essentiële componenten voor onze militaire systemen te bedreigen". Blijkbaar is de regering bezorgd dat Fujian Jinhua zoveel goedkope chips produceert, dat Amerikaanse leveranciers de deuren moeten sluiten waardoor producenten van militair materieel afhankelijk worden van Chinese computerchips.

Daarmee rekt de Amerikaanse regering het begrip nationale veiligheid maximaal op. Volgens de regels van de Wereld Handelsorganisatie WTO mogen overheden niet zomaar beperkingen aan de in- en uitvoer opleggen. Er zijn echter wel uitzonderingen mogelijk, zoals nationale veiligheid. Maar het voorkomen dat bedrijven mogelijk in de toekomst zo groot worden dat ze markt verstoren; dat hadden de verdragspartijen daarbij niet in gedachten.

Intellectueel eigendom

Fujian Jinhua is verwikkeld in een dispuut over patenten met de Amerikaanse chipmaker Micron. Door de Chinese fabrikant te treffen slaat de regering Trump twee vliegen in een klap. Het geeft een duidelijk signaal af dat het de diefstal van intellectuele eigendom niet accepteert en niet zonder consequenties is.

Bovendien raakt het China in zijn achilleshiel. Het land kan nog niet zonder Amerikaanse componenten en technologie. Dat bleek wel in april van dit jaar, toen het Chinese ZTE op een Amerikaanse zwarte lijst werd geplaatst. De techgigant moest fabrieken sluiten en koerste linea recta op een faillissement af, totdat in mei de maatregel weer van tafel ging toen de Amerikaanse en Chinese regeringen overeenstemming leken te hebben bereikt om een handelsoorlog te voorkomen.

Handelsoorlog

Sindsdien is de handelsoorlog toch weer opgelaaid. Ondanks dat president Trump zegt dat die eenvoudig is te winnen, geven de Chinezen geen krimp. Ze houden zelfs onderhandelingen al maanden af in de overtuiging dat het conflict de Amerikanen meer pijn gaat doen naarmate de tijd vordert.

President Xi Jinping hoeft zich geen zorgen te maken over een meerderheid in het parlement of een herverkiezing. Hij heeft bovendien de publieke opinie in eigen land mee. Veel Chinezen zijn ervan overtuigd dat de Amerikanen vuil spel spelen om de opkomst van hun land te frustreren. Dus wat minder export naar de VS en wat duurdere alternatieven voor Amerikaanse import - dat brengt China wel op.

Consumentenboycot

Maar als de stroom chips, componenten en high tech machines opdroogt is dat andere koek. Dan komt niet alleen China's ontwikkelpad voor de toekomst, maar ook miljoenen banen in het heden in gevaar. China is voor veel sectoren de Fabriek van de Wereld. Zijn elektronicafabrikanten gebruiken 38 procent van alle computerchips die wereldwijd worden geproduceerd, maar China maakt ongeveer een derde daarvan zelf (13 procent van de wereldproductie). Dit was wat Xi bedoelde toen hij vorige week zei dat China minder afhankelijk van het buitenland en meer zelfvoorzienend moet worden.

De Amerikanen laten zien dat ze het spel hard willen spelen. De vraag is wie als eerste knippert. Buigt China voor de Amerikaanse druk? Of gaat het door op de ingeslagen weg en probeert het de VS met gelijke munt terug te betalen? Beijing kan bijvoorbeeld exportbeperkingen opleggen op zeldzame metalen; dat zou de Amerikaanse techindustrie keihard raken. Ook een 'spontane' consumentenboycot zou Amerikaanse multinationals als 7Eleven, Starbucks en McDonalds aan het wankelen brengen en de koersen op Wall Street doen kelderen.